Saturday 19 December 2009

Λίθιο;

Μιά μερίδα απλοϊκών οικολόγων πιστεύει ότι έχουμε ήδη τις λύσεις στα ενεργειακά προβλήματα του πλανήτη, αλλά οι κακές πετρελαϊκές εταιρείες (οι γνωστές 7 αδελφές) δεν μας αφήνουν να απαλλαγούμε απ' το πετρέλαιο. Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, δυστυχώς.
Το πετρέλαιο έχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Κάνεις μιά τρύπα στο έδαφος και το αντλείς. Μέρα - νύχτα, γιά χρόνια, μέχρι να στερέψει. Δυστυχώς, δεν μπορείς να κάνεις το ίδιο με τις ΑΠΕ ( = Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας). Ναι μεν συνολικά ο ήλιος και ο άνεμος μας δίνουν πολύ περισσότερη ενέργεια από το πετρέλαιο, αλλά αυτή η ενέργεια είναι "σκόρπια". Δεν είναι συγκεντρωμένη σε μιά γεώτρηση. Γιά το ισοδύναμο ενός βαρελιού πετρέλαιο πρέπει να καλύψεις μερικά στρέματα με φωτοβολταϊκές κυψέλες. Υπολόγισε τώρα ότι χρειαζόμαστε εκατομμύρια βαρέλια πετρέλαιο κάθε μέρα...
Δεν υπάρχουν διαθέσιμες εκτάσεις γιά κάτι τέτοιο. Πόσο μάλλον που χρειαζόμαστε και εφεδρικές, γιατί ο ήλιος δεν είναι διαθέσιμος 24 ώρες / 24ωρο όπως η πετρελαιοπηγή. Υπάρχει η νύχτα, υπάρχουν συννεφιές.

Ένα γερμανικό κονσόρτσιουμ θέλει να πλακοστρώσει (κατά ένα μικρό τμήμα) την Σαχάρα γιά να παράγει ηλεκτρικό ρεύμα με την βοήθεια του ήλιου. Το πολύ ενδιαφέρον project Desertec. Έστω ότι έχουν επιτυχία και καταφέρνουμε να υποκαταστήσουμε το πετρέλαιο. Πως θα κινήσουμε τα αυτοκίνητα μας με ηλεκτρικό ρεύμα;
ΟΚ, υπάρχουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Χρειάζονται όμως μπαταρίες. Γιά να φτιαχτούν οι μπαταρίες, χρειάζεται λίθιο. Πρόκειται γιά τις μπαταρίες ιόντων λιθίου, που χρησιμοποιούμε όλοι στα κινητά μας. Ναι, αλλά η παγκόσμια παραγωγή λιθίου μόλις και μετά βίας φτάνει γιά τα κινητά. Ενα κινητό θέλει 1 μικρή μπαταρία, ένα αυτοκίνητο χρειάζεται 5000 μεγάλες. Που θα βρούμε το απαραίτητο λίθιο γιά τόσα αυτοκίνητα;

Το λίθιο είναι μιά μυστήρια ουσία. Υπάρχει υπεράφθονο στο σύμπαν, είναι από τα πιό διαδεδομένα χημικά στοιχεία. Γιά κακή μας τύχη είναι απελπιστικά διασκορπισμένο. Δεν υπάρχουν κοιτάσματα λιθίου. Είναι σαν να σου δείχνουν μιά αμμουδιά μήκους πολλών χιλιομέτρων, να σου δίνουν ένα βαρέλι και να σου ζητάνε να το γεμίσεις αποκλειστικά με ξανθούς κόκκους άμμου.
Υπάρχουν κάποια υποτυπώδη κοιτάσματα λιθίου στην Λατ. Αμερική. Στην Χιλή (όπου ήδη έχουν σπαταλήσει το 1/5 των κοιτασμάτων), την Αργεντινή και το Περού προξενούν τεράστιες οικολογικές καταστροφές προκειμένου να κερδίσουν το λίγο λίθιο γιά τα κινητά. Οι οικολόγοι κάνουν την πάπια, γιατί λίθιο = μπαταρίες και οι μπαταρίες έιναι απαραίτητες γιά να απαλλαγούμε απ' το "κακό" πετρέλαιο.
Θα απαλλαγούμε (αν) με πολλούς κόπους από το πετρέλαιο και θα καταστρέψουμε τον πλανήτη γιά να παράγουμε λίθιο γιά τις μπαταρίες μας. Ποιό το όφελος;

Μιά μικτή χρήση ίσως αποτελούσε την λύση. Θεωρητικά μπορούμε να συνεχίσουμε με το πετρέλαιο εκεί που δεν γίνεται αλλιώς (π.χ. αυτοκίνητα) και να χρησιμοποιήσουμε εναλλακτικές πηγές όπου είναι δυνατόν (π.χ. θέρμανση). Μιά δραστική μείωση στην κατανάλωση πετρελαίου θα ήταν ( ;;; ) ανακούφισή γιά τον πλανήτη. Πρακτικά δεν γίνεται - γιά χρηματο-πολιτικούς λόγους.
Όλα αυτά τα τεράστια πλάνα είναι αποδοτικά μόνο σε συνθήκες μεγάλης κλίμακας. Αν αντικαταστήσουμε το 50% του πετρελαίου με ηλιακή ενέργεια, θα πάψουν να είναι κερδοφόρα τα τάνκερ και τα διυλιστήρια. Το πετρέλαιο - αλλά και οι διάφορες εναλλακτικές λύσεις - είναι της φιλοσοφίας "ή όλα ή τίποτα".
Μιά μικτή χρήση είναι ασύμφορη με τα σημερινά οικονομικά κριτήρια. ΟΚ, σήμερα χρησιμοποιούνται εναλλακτικές πηγές ενέργειας σε πολλές χώρες. Αλλά είναι όλες επιδοτούμενες. Καίμε χρήματα φορολογουμένων γιά να γεμίσουμε τα λιβάδια με ανεμόμυλους και τις ταράτσες με φωτοβολταϊκά, την ίδια στιγμή που θα μπορούσαμε με το πετρέλαιο να έχουμε την ίδια ενέργεια με το 1/3 του κόστους. Δεν μπορούμε να επιδοτούμε τις ΑΠΕ επ' άπειρον. Γιά να συναγωνιστεί κάποτε η τιμή τους το πετρέλαιο χρειάζονται μεγάλες κλίμακες (που δεν γίνεται, γιατί μας λείπει το λίθιο).

Η ανθρωπότητα βρίσκεται σε ενεργειακό αδιέξοδο. Σεν παρόμοιες περιπτώσεις είτε γίνεται πόλεμος ώστε να ξεκαθαριστεί η κυριαρχία επί των φυσικών πόρων (όσων έχουν απομείνει) είτε μιά τεχνολογική καινοτομία δίνει νέες λύσεις.
Υπάρχει και μιά 3η φιλοσοφία - με διαρκώς αυξανόμενο αριθμό οπαδών - που προπαγανδίζει την "επιστροφή στην φύση". Να μειώσουμε τις ανάγκες μας, να μειώσουμε την κατανάλωση ώστε να μην σπαταλήσουμε πόρους. Αν και αυτό δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ στην ιστορία του ανθρώπινου γένους, εξακολουθεί να κυριαρχεί σε πολλά μυαλά.

Ο πόλεμος μάλλον δεν συμφέρει κανέναν αυτήν την εποχή. Απομένει η τεχνολογία, η οποία όμως έχει στραβοτιμονιάσει εντελώς. Τα επόμενα 20 χρόνια προβλέπονται συνταρακτικές αλλαγές στο ίντερνετ και στο Web 2.0 αλλά τίποτα άξιο λόγου στον τομέα των τροφίμων και της ενέργειας. Αλλά με το ουέμπ 2.0 δεν γεμίζεις το στομάχι σου, ούτε θερμαίνεις το σπίτι σου. Το ίντερνετ δεν παράγει απολύτως τίποτα πρωτογενές.
Ο προηγούμενος πελάτης μου πληρώνει 3 έξυπνους ανθρώπους συν 15000 ευρω / χρόνο σε μηχανήματα / εξοπλισμό, μόνο και μόνο γιά να απαλλάσσεται από τα διαφημιστικά μέηλ (σπαμ). Έχουμε δηλαδή 1000 σπάμμερ συν 3 αντισπαμμερ σε *κάθε* μεγάλη εταιρεία (συνολικά χιλιάδες), συν εκατοντάδες μηχανήματα που δεν κάνουν άλλη δουλειά από το να ασχολούνται με το πόσα κουτάκια βιάγκρα θα πλασσαριστούν στους ανίκανους και τους αγάμητους.
Αν αυτό δεν είναι μιά κολοσσιαία σπατάλη ανθώπινων μυαλών, δεν ξέρω τι είναι. Και αυτό είναι ένα μόνο παράδειγμα - έχω δεκάδες. Τα ίδια μυαλά, με τα ίδια τεχνικά μέσα, θα μας είχαν δώσει ήδη λύσεις στο ενεργειακό πρόβλημα, αν τα αφήναμε.

Απολογισμός και περίληψη, γιατί πολύ φλού τα έγραψα μέχρι τώρα:
-- Καλό θα ήταν να καταργήσουμε το πετρέλαιο, αλλά είναι πολύ δύσκολο
-- Δεν μπορούμε να καταργήσουμε το πετρέλαιο εν μέρει, γιατί δεν συμφέρει οικονομικά [*1]. Η θα το καταργήσουμε τελείως ή καθόλου.
-- Σε σημερινές τεχνολογικές συνθήκες [*2] η κατάργηση του πετρελαίου (έστω και η μερική) θα σήμαινε μιά απελπιστική εξάρτηση από το λίθιο. Με όλες τις περιβαλλοντικές καταστροφές που συνεπάγεται αυτό. Συν όλες τις πολιτικό- στρατιωτικές επιπτώσεις γιά τις χώρες που παράγουν λίθιο. Ότι γίνεται σήμερα στην Μ. Ανατολή θα μεταφερθεί στην Ν. Αμερική.

-- Οι εναλλακτικές μας είναι είτε πόλεμος, είτε τεχνολογική εξέλιξη, είτε επιστροφή στις ρίζες [*3]. Ο πόλεμος μάλλον δεν συμφέρει κανέναν, η τεχνολογική εξέλιξη αναλώνεται σε μη-παραγωγικές βλακειούλες (φεησμπουκ και αι-ποντ αντί γιά τροφή και ενέργεια), η επιστροφή στις ρίζες δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ γιατί δεν ταιριάζει με την ανθρώπινη φύση.

Συμπέρασμα: το άμεσο μέλλον προβλέπεται ζοφερό.

ΕΚΤΟΣ, αν
[*1] Αλλάξουμε επί τέλους το ξεπερασμένο οικονομικό μοντέλο του καπιταλισμού με κάτι πιό μοντέρνο και παραγωγικό. Αν γίνει αυτό, θα απαλλαγούμε από το "όλα ή τίποτα" των μεγάλων οικονομικών μεγεθών και ίσως μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε το βέλτιστο μίγμα ενεργειακών πηγών. Το "όλα η τίποτα" δεν είναι επιβεβλημένο από την τεχνολογία, αλλά από το καπιταλιστικό οικονομικό μοντέλο.

[*2] Προσανατολίσουμε αλλού την τεχνολογία μας. Στις πραγματικές ανάγκες της ανθρωπότητας και όχι σε αντιπαραγωγικές αηδίες.

[*3] Αλλάξουμε το κοινωνικό - βιολογικό μας μοντέλο. Ο υπερπληθυσμός είναι η μεγαλύτερη μάστιγα του πλανήτη και η πηγή γιά όλα τα προβλήματα ενέργειας, τροφής και φυσικών πόρων.
Πρέπει να μειώσουμε δραστικά τις γεννήσεις. Η απόκτηση παιδιών πρέπει να θεωρείται ατύχημα, όχι ευλογία. Οι γονείς πρέπει να πληρώνουν βαρείς φόρους, όχι να παίρνουν φοροαπαλλαγές και επιδόματα.
Όπως κάποτε καταλάβαμε ότι η παχυσαρκία είναι βλαβερή και αρχίσαμε τις δίαιτες (καταστρατηγώντας το φυσικό ένστικτο της αυτοσυντήρησης που μας παροτρύνει να τρώμε συνεχώς), έτσι πρέπει να καταλάβουμε ότι ο υπερπληθυσμός είναι βλαβερός.
Οι γυναίκες πρέπει να μάθουν να βλέπουν σ' έναν άντρα τον σύντροφο σε όμορφες κοινές εμπειρίες, όχι τον μελλοντικο πατέρα των παιδιών τους.

Επειδή όμως ούτε το [*1] ούτε το [*2] ούτε το [*3] είναι πιθανό να πραγματοποιηθούν, καταλήγω στο αρχικό μου συμπέρασμα.
Το μέλλον προβλέπεται ζοφερό

0 σχολια:

  © Blogger template 'Solitude' by Ourblogtemplates.com 2008

Back to TOP