Saturday 14 August 2010

Cogito ergo sum και συνειρμοί

Η παρακάτω αλυσίδα συνειρμών ξεκίνησε από ένα βιντεάκι του Λάκη Λαζόπουλου που πέτυχα τυχαία στο γιουτουμπ. Ο Λ.Λ. σατιρίζει τον Γεώργιο Ανδρέα Παπανδρέου γιά τα ανύπαρκτα ελληνικά του, κλείνοντας με το σχόλιο, ότι το θέμα παραείναι σοβαρό γιά σάτιρα. Ο ΓΑΠ είτε είναι ανίκανος είτε αδιαφορεί γιά τους ιθαγενείς. Συμφωνώ με τον Λαζόπουλο. Ξέρω ουκρανές που κερδίζουν το ψωμί τους σφουγγαρίζοντας σκάλες και μιλάνε καλύτερα ελληνικά από τον ΓΑΠ. Ο οποίος διατηρεί μιά στρατιά από ίματζ μέηκερς προκειμένου να τον συμβουλέψουν πάνω στο χρώμα της γραβάτας του, αλλά δεν μπορεί να αφιερώσει λίγη ώρα με έναν δάσκαλο προκειμένου να μάθει ελληνικά.

Οι υποστηρικτές του ΓΑΠ ισχυρίζονται ότι δεν παίζει ρόλο η γνώση της γλώσσας αλλά η ικανότητα του να κυβερνάει κάποιος την χώρα. Το "κυβερνάει" είναι πολύ σχετικό βέβαια, μιάς και οι πραγματικοί κυβερνήτες της Ελλάδας είναι η τρόικα - ο ΓΑΠ είναι ένας υπηρέτης που εκτελεί διαταγές. Οι ψηφοφόροι (θέλουν να) αγνοούν τον Ludwig Wittgenstein, που είπε ότι "τα όρια της γλώσσας μου είναι τα όρια του κόσμου μου".
Ο Wittgenstein - μία από τις μεγαλύτερες διάνοιες που έβγαλε ποτέ το ανθρώπινο είδος - έδειξε τον σύνδεσμο που υπάρχει ανάμεσα στην Λογική και την Γλώσσα. Δεν υπάρχει "ιδιωτική" γλώσσα. Κάθε λογική σκέψη πρέπει να μπορώ να την εκφράσω στην (κοινή) γλώσσα με τους γύρω μου, αλλιώς δεν υπάρχει. Ο ΓΑΠ δεν μπορεί. Και οι έλληνες - αγνοώντας τον Wittgenstein - τον ψηφίζουν.

Ο επόμενος συνειρμός με φέρνει στο ελληνικό πρόβλημα. Το οποίο κατά την γνώμη μου δεν είναι ούτε πολιτικό (ΓΑΠ ή κάποιος άλλος) ούτε οικονομικό. Είναι υπαρξιακό. Οι έλληνες είναι μιά κοινωνία του φαίνεσθαι. Αγοράζουν μανιωδώς πράγματα που δεν χρειάζονται, με λεφτά που δεν έχουν, προκειμένου να εντυπωσιάσουν ανθρώπους που δεν συμπαθούν.
Ταυτόχρονα επιλέγουν επί σειρά ετών ανίκανους γιά την διακυβέρνηση της χώρας. Ο μόνος λόγος που γίνονται αυτά είναι το υπαρξιακό κενό αυτής της κοινωνίας.
Κάποιος που ξέρει ποιός είναι και τι θέλει, δεν πρόκειται να παρασυρθεί σε καταναλωτισμό με δανεικά. Κάποιος με συμπαγείς αξίες γιά την ζωή του δεν έχει ανάγκη το φαίνεσθαι. Κάποιος με αρχές δεν θα ζητήσει ρουσφέτι, ούτε φακελάκι.
Αντίθετα, κάποιος που δεν ξέρει ούτε ποιός είναι, ούτε γιατί ζει, θα ζήσει φτηνιάρικα - όπως οι έλληνες.

Μιά κοινωνία που ξέρει ποιά είναι, την θέση της στον κόσμο, τους στόχους της, που έχει ορίσει τι είναι λογικό, τι είναι ηθικό και νόμιμο, τι είναι εφικτό - κινδυνεύει ελάχιστα να χρεωκοπήσει οικονομικά. Και η πιθανότητα να αναδείξει ανάξιους πολιτικούς είναι σχεδόν ανύπαρκτη.
Η ελληνική κοινωνία είναι σάπια και χρεωκοπημένη, επειδή κανένας δεν ενδιαφέρεται να σκεφτεί πάνω στα παραπάνω φιλοσοφικά ερωτήματα. Ούτε καν να πάρει έτοιμες τις απαντήσεις από τους ξένους φιλόσοφους.

Επόμενος συνειρμός. Ακόμα και την πιό απλή απάντηση πάνω στο "τι είμαι / ποιός είμαι" την έχουμε διαστρεβλώσει και την αγνοούμε. Ο Rene Descartes μας την έδωσε ήδη από το 1637. Cogito ergo sum, που σημαίνει "σκέφτομαι, άρα είμαι". Οχι "... άρα υπάρχω" όπως αποδίδεται στα ελληνικά. Η διαφορά είναι τεράστια και θεμελιώδης.

Ο Descartes - άλλη μία από τις μεγαλύτερες διάνοιες που έζησαν ποτέ - έβαλε τις βάσεις στην μοντέρνα φιλοσοφία, διέλυσε τον δογματισμό, θεμελίωσε την Λογική Σκέψη και έδωσε απάντηση στο μεγαλύτερο υπαρξιακό ερώτημα του ανθρώπου. Δεν ξέρω άν η απάντηση του Descartes είναι η μόνη σωστή. Ποιός είμαι εγώ να κρίνω τέτοια διάνοια;

Σκέφτομαι όμως ότι η αιτία που οι έλληνες αναδεικνύουν ανάξιους, άμουσους και απαίδευτους κυβερνήτες, η αιτία της ελληνικής χρεωκοπίας είναι αυτή η (ηθελημένη; ) παρανόηση του Descartes. Μιά κοινωνία που δεν θέλει να ξέρει ποιά είναι, δεν έχει μέλλον.

2 σχολια:

Περαστικός 14 August 2010 at 23:26  

Διαβάζοντας τις επισημάνσεις σου για τα προβλήματα της σκέψης και του λόγου στην Ελλάδα, σκέφτηκα ότι θα σε ενδιέφεραν οι επισημάνσεις του Κώστα Αξελού στο θέμα, υπάρχει μια ενδιαφέρουσα συνέντευξή του εδώ που ίσως να σε ενδιέφερε, ιδίως στα σημεία που αφορούν στην Ελλάδα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=97180&ct=34&dt=15/03/1998

Jolly Roger 15 August 2010 at 11:05  

Ευχαριστω για την παραπομπη φιλε μου.

Αντιγραφω ενα αποσπασμα απο τα λογια του Κ. Αξελου:
"Δεν νομίζω ότι η σύγχρονη Ελλάδα ­ εννοώ την Ελλάδα των τελευταίων 60, 70, 80 ή 120 χρόνων ­ προσφέρεται ειδικά για αυτό που λέγεται "σκέψη" [...]"

Αυτο θελησα να εκφρασω κι εγω στο ποστ.

Καλα να περνας

  © Blogger template 'Solitude' by Ourblogtemplates.com 2008

Back to TOP