Thursday 19 March 2009

Υπαρξιακά ερωτήματα στις 3 διαστάσεις (updated)

Μιά φωτογραφία είναι μιά απεικόνιση. Όπως και ένα σκίτσο ή μιά ζωγραφιά. Μιά απεικόνιση του τρισδιάστατου κόσμου στο δισδιάστατο χαρτί (η καμβά). Η απεικόνιση αυτή είναι ατελής. Αν φωτογραφίσω την κοπέλλα μου μπροστά σ' έναν τοίχο με σταυρωμένα τα χέρια πίσω της, μετά δεν θα μπορέσω να αναγνωρίσω κοιτώντας την φωτογραφία, τι κρατούσε στο χέρι της. Μπορεί να κρατούσε ένα ποτήρι δροσερό νερό γιά μένα. Μπορεί όμως και να κρατούσε το στιλέτο της Σάρον Στόουν από το "Βασικό Ενστικτο". ;-)
Περνώντας δηλαδή από τις 3 διαστάσεις στις 2, χάνεται κάποια πληροφορία.

Υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια μιά τεχνική απεικόνισης χωρίς χάσιμο πληροφορίας. Είναι το ολόγραμμα. Όπως λέει και η λέξη, τα αντικείμενα του 3-διάστατου χώρου αποτυπώνονται πλήρως στον 2-διάστατο. Ολογράμματα χρησιμοπούνται σήμερα στις πιστωτικές κάρτες ή στα χαρτονομίσματα σαν απόδειξη γνησιότητας. Αλλά αυτή είναι μία μόνο από τις πάμπολλες εγαρμογές τους.

Το κοινό βίντεο είναι κι αυτό μιά αποτύπωση, αλλά εδώ μπαίνει κι άλλη μία διάσταση στο παιχνίδι. Αυτή του χρόνου. Το βίντεο αποτυπώνει δηλαδή τον 4-διάστατο χωρόχρονο επάνω στο 2-διάστατο φίλμ. Η απεικόνιση είναι πολλαπλά ατελής. Το βίντεο αποτελείται από μιά γρήγορη παράθεση φωτογραφιών. Πάσχει δηλαδή από όλες της ατέλειες της φωτογραφίας. Το βίντεο παραθέτει τις φωτογραφίες σε ρυθμό 25 / δευτρόλεπτο. Οτιδήποτε διαρκεί λιγότερο από 1/25 του δευτερολέπτου είναι αόρατο γιά το βίντεο.

Ανάλογα με το ολόγραμμα, υπάρχει και το ολογραφικό βίντεο. Σε αντίθεση με το κοινό βίντεο, η αποτύπωση των τεσσάρων διαστάσεων είναι πλήρης. Το ολογραφικό βίντεο δεν δείχνει 25 εικόνες ανά δευτερόλεπτο. Δείχνει την "πραγματική" πραγματικότητα, χωρίς κενά χρόνου.

Μέχρι εδώ, όλα γνωστά και τετριμμένα. Οι άνθρωποι έχουμε την δυνατότητα να αποτυπώσουμε την 4-διάστατη πραγματικότητα (χωρόχρονο) σε λιγότερες διαστάσεις. Συνήθως 2 (χαρτί, φιλμ). Η αποτύπωση γίνεται είτε ατελώς - φωτογραφία, σκίτσο - είτε πλήρως, όπως στο ολόγραμμα.

Ας περάσω λίγο στην επιστημονική φαντασία. Τι γίνεται με τις 5 διαστάσεις; Με τις 7 ή τις 9 ή τις 11; Το Σύμπαν μας επεκτείνεται - με μεγάλη πιθανότητα - τουλάχιστον σε 7 διαστάσεις. Όπως μιά τρισδιάστατη σφαίρα έχει μιά δισδιάστατη επιφάνεια, έτσι και το 7-διάστατο Σύμπαν μας έχει (μάλλον) μιά 5-διάστατη επιφάνεια.
Υπάρχουν τώρα μερικοί θεωρητικοί φυσικοί. Σωστοί επιστήμονες, με διδακτορικά, με έδρες σε δυτικά πανεπιστήμια, με Νόμπελ. Οχι τίποτα σκιτζήδες της πλάκας. Αυτοί οι φυσικοί ανέπτυξαν μερικές εξισώσεις και βρήκαν ότι το 7-διάστατο Σύμπαν μπορεί να απεικονιστεί πλήρως πάνω στην 5-διάστατη επιφάνεια του. Γιά την ακρίβεια, το είπαν ανάποδα. Η 5-διάστατη επιφάνεια είναι το πρωτότυπο και το 7-διάστατο εσωτερικό του Σύμπαντος είναι η απεικόνιση.
Μιά πλήρης και τέλεια απεικόνιση, όπως ένα ολόγραμμα.

Με βάση τις εξισώσεις, έκαναν μερικά πειράματα και τα πειράματα τους βγήκαν θετικά. Ακόμα δεν έχει δεχτεί τα αποτελέσματα όλη η επιστημονική κοινότητα, αλλά οι πιθανότητες είναι μεγάλες να ισχύσει αυτό στο κοντινό μέλλον σαν επιστημονική αλήθεια.
Ας μην ασχοληθώ τώρα με το "πως" μια 5-διάστατη επιφάνεια αποτυπώνεται (και μάλιστα πλήρως) σε έναν 7-διάστατο χωρόχρονο. Πάντως έχει να κάνει με κβαντική Φυσική και με την ακτινοβολία των μάυρων οπών, την οποία ανακάλυψε ο Στήβεν Χώκιγκ.

Είμαστε λοιπόν ολογράμματα κάποιων "όντων" που ζουν στις παρυφές του Σύμπαντος. Στο άκρο γιά την ακρίβεια. Στο όριο. Εκεί που τελειώνει το Σύμπαν ... ... και αρχίζει τι αραγε;

Είναι παρήγορο αυτό ή τρομακτικό;
Είναι σίγουρα φαταλιστικό. Οτιδήποτε και να κάνουμε είναι απλά η αντανάκλαση κάποιων κβάντων ενέργειας στην άκρη του Σύμπαντος. Ξέχνα την την ελεύθερη βούληση.
Το ίδιο ισχύει γιά τα αισθήματα μας, τις σκέψεις μας, τις μνήμες μας. Ολο αυτό το σύνολο από αφηρημένες έννοιες που συνηθίζουμε να ονομάζουμε "ψυχή". Τόσο η ψυχή μας, όσο και το σώμα μας είναι μια αντανάκλαση. Μιά πλήρης απεικόνιση. Ένα ολόγραμμα.

Μιά εντελώς τυχαία quantum fluctuation (δεν ξέρω τον ελληνικό όρο) στην άκρη του Σύμπαντος μας επιβάλλει να αισθανθούμε και να σκεφτούμε αυτά. Είμαστε μαριονέτες μιας μαθηματικής εξίσωσης, χωρίς καμμιά απολύτως δυνατότητα διαφυγής.

Οι ευθυνόφοβοι ανάμεσα μας θα χαρούν σίγουρα. Επί τέλους, κανένας δεν είναι υπέυθυνος γιά τις πράξεις του. Εμάς τους υπόλοιποιυς μας βλέπω στην ομαδική κατάθλιψη. Ποιό είναι το νόημα της ζωής, αν όλες σου οι σκέψεις είναι ένα τυχαίο fluctuation;

Οι μόνοι που δεν έχουν τέτοιες ανησυχίες είναι οι σκύλοι. Γενικά τα περισσότερα ζώα. Λέω τα περισσότερα, γιατί πιστεύω ότι οι φάλαινες, τα δελφίνια και οι χιμπατζήδες έχουν υπαρξιακές ανησυχίες σαν εμάς. Άρα είναι καταδικασμένα κι αυτά στην κατάθλιψη.

Τι μένει; Μααααα, να *ζήσουμε*. Αφού έτσι κι αλλιώς τίποτα δεν έχει νόημα, τότε να το πάρεις το κορίτσι. ;-)
Μην το ψειρίζεις, μην το ψάχνεις, μην το μελετάς. Σου αρέσει, της αρέσεις (ελπίζουμε), άρα ... just do it.
Εδώ και τώρα, όσο έχεις καιρό. Γιατί στο επόμενο μικροδευτερόλεπτο μπορεί κάποιο !#@$%@#!@# κβάντο στην άκρη του Σύμπαντος να αποφασίσει αλλιώς γιά σένα. Και τότε θα την έχεις χάσει γιά πάντα.

Δεν θα είναι κρίμα;

Y.Γ. (update). Η μαγεία της Τέχνης είναι ότι μπορεί να αποδώσει καθαρά τα αισθήματα. Όλο το κατεβατό που γράφω πιό πάνω έχει εκφραστεί εδώ και πολύ καιρό μ' έναν στίχο της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου. Αφιερωμένο στον άνθρωπο που μου την θύμισε χθες.
όλα είναι ένα ψέμμα, μιά ανάσα μιά πνοή
σαν λουλούδι κάποιο χέρι, θα μας κόψει μιάν αυγή

7 σχολια:

Περαστικός 20 March 2009 at 23:40  

Όλοι στα υπαρξιακά το ρίξαμε :)
Πολύ ενδιαφέρον κείμενο. Κάποιες σκόρπιες σκέψεις:
Αυτό, το ότι είμαστε ολογράμματα ή αποτυπώματα άλλων όντων μπορεί να θεωρηθεί ότι αναφέρεται σε κάποιο «ανώτερο εαυτό», κάποιο είδος ψυχής. Αν υπήρχε ένας κόσμος δύο διαστάσεων (μια σελίδα χαρτί) και τον διαπερνούσαμε με το δάκτυλό μας, αυτό θα γινόταν αντιληπτό από άλλα δισδιάστατα πλάσματα σαν, περίπου, ένας κύκλος και αυτή θα ήταν η υπόστασή μας σε αυτό τον κόσμο. Ένα δισδιάστατο πλάσμα θα ήταν ανίκανο να αντιληφθεί την αληθινή φύση αυτού που θα έβλεπε στον κόσμο του. Οφείλω να πω ότι εμένα η όλη συζήτηση περί ελεύθερης βούλησης, τυχαιότητας κ.λπ. μου μοιάζει λίγο μάταιη. Σε τελική ανάλυση, όπως και να δούμε τις πράξεις μας, είτε τις βαπτίσουμε προϊόν ελεύθερης βούλησης, είτε ντετερμινιστικά καθορισμένες ή τυχαίες, τι αλλάζει; Είμαστε αυτό που είμαστε. Το να είσαι ελεύθερος σημαίνει να δρας σύμφωνα με τη φύση σου, αλλά αν σε καθορίζει η φύση σου, αυτό δεν σε φέρνει πάλι πίσω στον ντετερμινισμό; Είναι σαν να κυνηγάμε την ουρά μας. Από την άλλη, το τυχαίο μάλλον ισοδυναμεί με άγνοια, αδυναμία πρόβλεψης, όχι ελευθερία. Πραγματικά, υπαρξιακά μπορεί να μην είμαστε «υπεύθυνοι» για τίποτα, αλλά η έννοια της ευθύνης έχει τόσα επίπεδα, είναι άλλο η νομική ευθύνη, άλλο η ηθική ευθύνη, άλλο το να αντιμετωπίζουμε την ευθύνη με απόλυτους όρους, υπαρξιακά. Πολλές φορές οι άνθρωποι μπλέκονται διότι μπλέκουν διαφορετικά συστήματα αναφοράς όπως αυτά.

Jolly Roger 21 March 2009 at 13:55  

Περαστικε, το ειχα ανακοινωσει οτι αυτον τον καιρο με βασανιζουν παρομοιες σκεψεις ;-)

Καταλαβαινω αυτα που λες περι ψυχης, αλλα η συγκεκριμενη θεωρια με τα κβαντα στην ακρη του Συμπαντος εχει και μια λιγο αστεια πλευρα.

Στην συνηθισμενη φιλολογια, ο ανθρωπος θεωρειται σαν μια ολοτητα. Εκεινοι που πιστευουν στην υπαρξη της ψυχης θεωρουν και την ψυχη σαν ολοτητα. Η ψυχη θεωρειται σαν μια ολοτητα που αλλοτε ζει μαζι μας και αλλοτε ζει σε καποιες ανωτερες σφαιρες.
Οπωσδηποτε η ψυχη θεωρειται σαν δικη μας "αποκλειστικοτητα".

Ειναι τελειως αδιανοητο για τους θρησκους οτι εγω κατεχω (και) ενα κομματι της δικης σου ψυχης, οπως εσυ κατεχεις ενα κομματι της δικης μου.

Τα μαθηματικα των 9 διαστασεων και οι απεικονισεις αναμεσα στις 5 και τις 3 διαστασεις εχουν πολυ απροσμενες επιπτωσεις. Για παραδειγμα αν η "ψυχη" μου αποτελειται απο 100 κβαντα, μπορει αυτα τα κβαντα να βρισκονται χιλιαδες ετη φωτος μακρυα το ενα απο το αλλο. Επισης μπορει τα ιδια κβαντα να ανηκουν ταυτοχρονα σε μερικες χιλιαδες αλλες "ψυχες" εκτος απο την δικη μου.

Τελος, τα κβαντα αυτα εχουν διαρκεια ζωης καποια δεκακις-μικροδευτερολεπτα. Καταστρεφονται δηλαδη κατα τρισεκατομμυρια ανα δευτερολεπτο και αλλα κβαντα παιρνουν την θεση τους. Με αυτο, ολη αυτη η θρησκευτικη πιστη περι αθανασιας της ψυχης πηγαινει στα σκουπιδια.

Το παραδειγμα σου με το δαχτυλο και το χαρτι ειναι πολυ πετυχημενο. Το επεκτεινω λιγο.
Αν χωσουμε ολα μας τα δαχτυλα στο χαρτι, οι κατοικοι του δισδιαστατου κοσμου θα δουν 5 φαινομενικα ανεξαρτητους κυκλους. Μονο εμεις οι 3-διαστατοι θα ξερουμε οτι αυτα τα αντικειμενα εχουν κατι κοινο (το χερι μας). Το αναποδο ισχυει επισης. Αντικειμενα δηλαδη που φαινονται ενιαια και αδιαιρετα μπορει να ειναι τελειως ανεξαρτητα μεταξυ τους.

Αν λοιπον η ψυχη μας υπαρχει καπου στην ακρη του Συμπαντος, δεν ειναι ενιαια, δεν ειναι αδιαιρετη, δεν υπαρχει καν σαν ολοτητα, πεθαινει γυρω στα 10 εκατομμυρια φορες το δευτερολεπτο και δεν μας ανηκει αποκλειστικα ;-)

Το συμπερασμα απο ολα αυτα τα μαθηματικα το αναφερω στο ποστ: δεν υπαρχει θεος, δεν υπαρχει (αθανατη) ψυχη, γι' αυτο ας χαλαρωσουμε και ας χαρουμε την μικρη ζωουλα μας εδω και τωρα.

violet 22 March 2009 at 16:11  

Τα της φυσικής , αν και τα διάβασα 2-3 φορές δεν μπορώ να πω ότι τα κατάλαβα απόλυτα. Κατάλαβα το συμπέρασμα στο οποιο καταλήγεις, αλλά όχι και τις λεπτομέρειες που οδηγησαν σε αυτο. Ίσως κι επειδη δεν έχω διαβασει σχετικά άρθρα και κειμενα..

Τελος παντων. Αυτο με την ελευθερη βούληση με είχε απασχολήσει παλιοτερα, (πολύ-πολύ παλιοτερα) και ειχα καταλήξει πανω κάτω στα συμπεράσματά σου.Ότι δηλαδη μπορει και να μην υπάρχει. Αυτο που εμεις ονομαζουμε ελευθερη βούληση να ειναι τελικά απλά μια ψευδαίσθηση ότι εμείς καθορίζουμε τη ζωή μας και την τύχη μας.

Οπως και να έχει. Ειμαστε εδω. Κι αυτο ειναι σημαντικό.
Αναπνέουμε, γελάμε,σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε...κι αυτο που δεν πρέπει να μας διαφεύγει είναι ότι κάθε λεπτό μας, κάθε ανάσα μας ειναι πολύτιμη. Εδω και αρκετό καιρό έχω συνειδητοποιησει, πως η μόνη μας αληθινη περιουσία, ειναι ο χρόνος που έχουμε. Ας την ξοδεψουμε σωστα προσφέροντας στην ψυχή μας (ό,τι και να σημαινει αυτη η έννοια) αυτα που την ευχαριστούν

Μου αρέσει το μπλογκ σου :)

Anonymous 22 March 2009 at 23:21  

Η ζωή είναι μία, μοναδική για τον καθένα μας, πολύτιμη και δυστυχώς σύντομη. Καλύτερα να εκμεταλλεύομαι κάθε λεπτό της από το να την σπαταλάω αναλύοντας θεωρίες και αναζητώντας απάντηση για το καθετί.
Φυσικά και πονάμε, χαιρόμαστε, αγαπάμε η μισούμε. Γι αυτό άλλωστε λεγόμαστε και άνθρωποι.
Αν δεν ζήσουμε όλα τα συναισθήματα μέχρι τέλους, αν δεν δοκιμαστούμε σε δύσκολα και εύκολα, τότε τι νόημα υπάρχει σε όλη αυτή τη διαδρομή μας?
Μέχρι τώρα το μόνο για το οποίο μετάνιωσα είναι για όσα φοβήθηκα να ζήσω και τα άφησα να με προσπεράσουν. Ποτέ όμως δεν μετάνιωσα για όσα έζησα γιατί αυτά με έκαναν αυτό που είμαι σήμερα.

Jolly Roger 23 March 2009 at 11:29  

Μιλτο, καλως ορισες στο μπλογκ.

Παντα υπαρχει κατι για το οποιο μετανιωνουμε. Αλλα δεν γινεται αλλιως, κι αυτα μεσα στην ζωη ειναι.
Οσα ζουμε μας κανουν εκεινους που ειμαστε - οπως το λες. Γι' αυτο ειμαι και λιγακι περηφανος για τις ρυτιδες μου. Ειναι η αποδειξη οτι εζησα την ζωη μου ;-)

violet, ευχαριστω. Κι εμενα μου αρεσει το μπλογκ. Ειμαι ομως υπευθυνος μονο για το περιεχομενο. Για την μορφη (εικονες, template, χρωματα) οι επαινοι πηγαινουν σε αλλον ;-)

Υ.Γ. Εβαλα και ενα μικρο update στο αρχικο κειμενο.

speira 24 March 2009 at 16:00  

Βεβαιότατα να ζήσουμε!
Απίθανο κείμενο, αν δει κανείς πώς ξεκινάει, τι διανύει και πού καταλήγει! Ενδιαμέσως συνειρμικά το συνδύασα και με την "σπηλιά" του Πλάτωνα. Καλημέρες!!

pølsemannen 1 November 2010 at 22:56  

Μεγάλο σπάσιμο να ξέρεις ότι ο εγκέφαλος μας αδυνατεί να συλλάβει πλήρως έναν υπαρκτό χώρο με περισσότερες από 4 διαστάσεις...
(3-διάστατη προβολή 4-διάστατου κύβου αν βάλεις και τον χρόνο μέσα μιλάμε 5-διάστατο κύβο).

Έχει δίκιο λοιπόν η NIKE;

Just do it?

  © Blogger template 'Solitude' by Ourblogtemplates.com 2008

Back to TOP