Ηθικό δίδαγμα

Στα 1849 - περίπου την ίδια εποχή που στην Ελλάδα ο Κωλέττης εναλάσσονταν στην πρωθυπουργία με τον Μαυροκορδάτο - γεννήθηκε στο Pforzheim της νότιας Γερμανίας η Bertha Ringer. Σαν κόρη πλούσιας οικογένειας που ήταν, μεγάλωσε με τα γαλλικά της και τα πιάνα της. Η κοινωνία δεν περίμενε τίποτα άλλο από εκείνη, παρά να καλοπαντρευτεί έναν ευπατρίδη και να κάνει πολλά, πολλά παιδιά.

Γιά μεγάλη λύπη της οικογένειας της, η Bertha προτίμησε να μάθει μαθηματικά. Οι ερωτικές της προτιμήσεις έκλιναν προς μερικούς άστατους νέους της εποχής, που ασχολιόνταν με μηχανές.
Η Bertha ένιωθε ιδιαίτερη έλξη γιά μηχανές και μαθηματικά - ιδίως όμως γιά έναν νεαρό μηχανικό, ονόματι Carl Benz.

Μην ξεχνάμε, ότι την εποχή εκείνη η Ορθολογική Δυτική Επιστήμη (χωρίς τις προσταγές της οποίας μερικοί δεν κάνουν βήμα) διακύρησσε ότι μιά γυναίκα που ξέρει γραφή και ανάγνωση δεν διαθέτει αρκετές ορμόνες γιά να είναι γόνιμη. Δεν ήταν λοιπόν καθόλου εύκολο γιά την μόλις 23χρονη Bertha να ζητήσει (και να πάρει) την προίκα της πριν παντρευτεί. Όχι μόνο την προίκα, αλλά και το μερίδιο της στην πατρική κληρονομιά, πριν πεθάνει ο πατέρας της.

Με αυτά τα λεφτά, η Bertha χρηματοδότησε τις τρελούτσικες ιδέες του Carl Benz. Γιά 25 χρόνια προσπαθούσε ο Carl να φτιάξει άμαξες που κινούνται με την βοήθεια μηχανής, αντί γιά άλογα. Για 25 χρόνια αποτύγχανε, γιά 25 χρόνια ήταν ο περίγελως της κοινωνίας (ποιός άραγε να χρειάζεται μιά άμαξα με μηχανή; ). Για 25 χρόνια o Carl έτρωγε τα λεφτά της Bertha.
Κάποια στιγμή, ο Carl κατάφερε να φτιάξει μιά αξιόπιστη αυτοκίνητη άμαξα. Τρίτροχη. Επειδή ο δήμαρχος της περιοχής τους έβαζε γραφειοκρατικά εμπόδια, η Bertha αποφάσισε να γίνει η πρώτη οδηγός του κόσμου. Οδήγησε το αυτοκίνητο τρίτροχο από το Mannheim μέχρι την ιδιαίτερη πατρίδα της, το Pforzheim (104 χλμ μακρυά). Να φανταστούμε εδώ ότι οι δρόμοι της εποχής ήταν καρόδρομοι με 2 αυλάκια δεξιά-αριστερά. Ο 3ος τροχός της άμαξας πάταγε πάνω στην χορτάρινη μεσαία λουρίδα του δρόμου - την πιό ανώμαλη.
Βενζινάδικα δεν υπήρχαν φυσικά. Ένα φαρμακείο προμήθευε το όχημα με βενζίνη καθαρισμού όσο κρατούσε η διαδρομή.

Αλλά σιγά μην πτοήσουν την Bertha αυτές οι δυσκολίες. Εδώ είχε δώσει την περιουσία της και 25 χρόνια από την ζωή της προκειμένου να φτιάξει ο αγαπημένος της Carl αυτήν την άμαξα.

Μετά από αυτό το ταξίδι, η αυτοκινούμενη άμαξα έγινε γνωστή, ο Carl Benz πήρε αρκετές παραγγελίες, άρχισε να βγάζει δικά του λεφτά. Λίγο αργότερα μπήκε στην εταιρεία ο Gottlieb Daimler, προσφέροντας κι άλλη τεχνογνωσία (ήταν κι εκείνος μηχανικός) κι άλλα χρήματα. Η εταιρεία Daimler - Benz κατασκέυασε το 1899 ένα πρωτότυπο που το βάφτισε Mercedes - προς τιμή της κόρης ενός αυστριακού πρέσβη.

The rest is history.

* * * * *

Το 1910 γεννήθηκε στο Βερολίνο ο Konrad Zuse. Τα πρώτα χρόνια του κύλησαν μέσα στα μικροαστικά πλαίσια της εποχής. Στα 17 του όμως ο Konrad αποφάσισε να φτιάξει μιά υπολογιστική μηχανή.

Υπολογιστικές μηχανές είναι γνωστές στην ανθρωπότητα από την αρχαιότητα. Πρόχειρο παράδειγμα, ο μηχανισμός των Αντικυθήρων. Αλλά μέχρι το 1920 όλες τους είναι φτιαγμένες έτσι ώστε να εκτελούν μία και μοναδική εργασία - που είναι προκαθορισμένη από την κατασκευή.
Ο Zuse ονειρεύτηκε έναν ευέλικτο υπολογιστή. Έναν υπολογιστή που θα εκτελούσε διαφορετική δουλειά κάθε φορά - ανάλογα με τις εντολές που θα έπαιρνε από τον χειριστή του.

Γιά να υλοποιήσει ένα τέτοιο μηχάνημα, ο Zuse έπρεπε να εξελίξει μαθηματικά μοντέλα, να εφεύρει το δυαδικό σύστημα, την αριθμητική κινητής υποδιαστολής, να φτιάξει μια γλώσσα προγραμματισμού και τα πρώτα προγράμματα σ' αυτήν την γλώσσα. Α, μην ξεχάσω - και ένα λειτουργικό σύστημα γιά υπολογιστές !!!

Όχι μόνο έπρεπε να εξελίξει όλα αυτά τα μαθηματικά στην θεωρία, αλλά έπρεπε και να τα βάλει να δουλέψουν στην πράξη. Την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν ηλεκτρονικά κυκλώματα, ούτε καν τρανσίστορ. Η υπολογιστική μηχανή του Konrad Zuse ήταν φτιαγμένη από χιλιάδες ( ! ) μεταλλικά πλακίδια, τα οποία μετατοπίζονταν με την βοήθεια ηλεκτρικού ρεύματος. Ανάλογα με την τελική τοποθέτηση τους, μπορούσε κανείς να "διαβάσει" τα αποτελέσματα των υπολογισμών. Τα πλακίδια τα πριόνισε ο Zuse και οι φίλοι του στο χέρι.

Ο Konrad Zuse τα κατάφερε όλα αυτά - μετά από 15 χρόνια σκληρής δουλειάς. Δίκαια θεωρείται ο πατέρας των υπολογιστών και οι μηχανές του σαν οι πρώτοι υπολογιστές, με την μορφή που ξέρουμε σήμερα.
Αλλά ο Zuse βασίστηκε στην χρηματοδότηση της αδελφής του και της γυναίκας του. Χωρίς αυτές τις δύο γυναίκες που πίστεψαν στο όνειρο ενός τρελούτσικου επιστήμονα, τίποτα δεν θα είχε φτιαχτεί. Ο Zuse θα αναγκάζονταν να αναλάβει κάποια "σοβαρή" δουλειά και ποτέ δεν θα μπορούσε να διαθέσει τις 50.000 (οχι, δεν κανω λαθος στα μηδενικά) ώρες που χρειάστηκε μέχρι να κατασκευάσει τον πρώτο υπολογιστή.

Συμπληρωματικά, ο Zuse βασίστηκε πάνω στις εργασίες ενός ιδιοφυούς μαθηματικού, που έζησε έναν αιώνα πριν από εκείνον, του Charles Babbage. Ο Babbage με την σειρά του είχε μιά ιδιοφυή συνεργάτιδα, με ιδιαίτερη κλίση στα μαθηματικά - την Ada Lovelace.
Η Ada Lovelace υπήρξε η πρώτη προγραμματίστρια υπολογιστών στον κόσμο. Θεωρητικά, μέχρι να κατασκευάσει ο Zuse το μηχάνημα που - έναν αιώνα αργότερα - θα έκανε τα προγράμματα της πράξη. Η Ada ήταν κόρη του "δικού μας" λόρδου Βύρωνα.

* * * * *

Στο πρώτο μου εξάμηνο στο πολυτεχνείο γνώρισα έναν εκκεντρικό τύπο, τον G. Ο G άλλαζε ανά εξάμηνο τις χρωματικές του προτιμήσεις. Πέρναγε π.χ. από την μπλέ φάση στην πράσινη. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αλλάζει καθολικά την γκαρνταρόμπα του (συμπεριλαμβανομένων των εσωρούχων και των παπουτσιών του), την διακόσμηση του σπιτιού του κ.ο.κ. Στην διάρκεια της κάθε χρωματικής φάσης έπρεπε τα πάντα γύρω του να έχουν αυτό το συγκεκριμένο χρώμα - σε απόλυτη μονοχρωμία.
Ο G κουρεύονταν και ξυρίζονταν μόνο τις ξάστερες νύχτες με πανσέληνο.

Όταν γνωριστήκαμε, εγώ ήμουν στο πρώτο εξάμηνο και ο G κάπου χαμένος στην διπλωματική του εργασία. Όταν πήρα δίπλωμα, ο G ήταν ακόμα στην διπλωματική του εργασία. Όλα αυτά τα χρόνια (συν άλλα 2 που χρειάστηκε μέχρι να πάρει το δίπλωμα του μετά από μένα) ο G δεν δούλεψε ποτέ. Τον έτρεφε η φιλενάδα του.

Όπως όλοι οι νέοι μηχανικοί τότε, ο G ονειρεύονταν να φτιάξει πρωτοποριακές μηχανές. Με την διαφορά ότι όλοι εμείς οι υπόλοιποι ονειρευόμασταν να κατασκευάσουμε νέες μηχανές γιά την αεροδιαστημική βιομηχανία, νανοτεχνολογία, λέιζερ, πυρηνική σύντηξη και λοιπά παρόμοια, αλλά ο G ονειρεύονταν να φτιάξει μιά μηχανή που θα ρίχνει αλάτι στην ζύμη γιά τα ψωμάκια!

Οι συνθήκες της εποχής: Μιλάμε γιά ένα πολυτεχνείο με άριστη φήμη. Ξεκίναγαν 700 πρωτοετείς και έπαιρναν πτυχίο οι 30-40. Κανένας πτυχιούχος αυτού του πολυτεχνείου δεν χρειάστηκε ποτέ να χτυπήσει κάποια πόρτα. Οι εταιρείες σπρώχνονταν, ποιά θα μας προσφέρει την ελκυστικότερη δουλειά. Το μεγαλύτερο μας δίλημμα, ήταν να βρούμε εκείνη την δουλειά που θα μας ενδιέφερε περισσότερο από την πληθώρα των προσφορών.

Ήταν φυσικό γιά μας να επιλέγουμε ανάμεσα σε αεροδιαστημικά, πυρηνική σύντηξη και λέιζερ. Ο G όμως δεν ενδιαφέρονταν γιά τίποτα από αυτά. Αντί γιά έναν σίγουρο (και ψηλό) μισθό με μιά σίγουρη και ελκυστική καριέρα, ο G ήθελε να φτιάξει μηχανές γιά να βάζει αυτόματα αλάτι στην ζύμη του φούρναρη.
Ο G χρειάστηκε συνολικά 10 χρόνια μέχρι να κατασκευάσει και να πουλήσει την πρώτη του αυτόματη αλατιέρα. Στα 10 αυτά χρόνια τρέφονταν από την περιουσία της φιλενάδας του, που απλά πίστευε σε εκείνον. Έτσι, χωρίς να υπάρχει ούτε η παραμικρή χειροπιαστή ένδειξη ότι ο G θα κατάφερνε κάποτε να φτιάξει την αλατιέρα του και να την πουλήσει.

Δεν ξέρω τι απέγιναν οι άλλοι συμφοιτητές μου. Ξέρω μόνο ότι σήμερα ο G είναι από τους μεγαλύτερους βιομήχανους μηχανημάτων αρτοποιίας της Γερμανίας.

* * * * *

Ηθικό δίδαγμα:
Όσο έξυπνος και να είσαι, όσα όνειρα και να έχεις, όσους κόπους και να κάνεις ....
Αν δεν υπάρχει δίπλα σου μιά γυναίκα που να πιστεύει - και κυριώς να χρηματοδοτεί - τα όνειρα σου, δεν μπορείς να καταφέρεις τίποτα στην ζωή σου.

* * * *
Υ.Γ. όχι αγαπημένη μου, δεν έχω κανένα σχέδιο να κατασκευάσω καμμία μηχανή ;-)