Monday 7 December 2009

Kapitalistes

Όταν το 1989 έπεσε το τείχος του Βερολίνου, πολλοί δυτικοί πανηγύρισαν την πτώση του σοσιαλισμού με έναν ποδοσφαιρικό τρόπο. Κάτι στο στυλ "νικήσαμε 1-0, άρα είμαστε καλύτεροι". Δεν τους πέρασε απ' το μυαλό ότι ταυτόχρονα πανηγύριζαν την κατάρρευση του καπιταλισμού.
Γιά πολλά έχουν κατηγορήσει τον καπιταλισμό, τα περισσότερα είναι λάθος. Εκείνο που έχει περάσει σχετικά απαρατήρητο σαν αδυναμία του συστήματος είναι οι τεράστιες απαιτήσεις του σε φυσικούς πόρους.
Το 1989 το 10% της ανθρωπότητας ζούσε το καπιταλιστικό μοντέλο (Δ. Ευρώπη, USA, Ιαπωνία) και κατανάλωνε το 80% των φυσικών πόρων. Όσο το υπόλοιπο 90% ζούσε μαντρωμένο πίσω από τείχη και κάτω από το κνούτο μαοικο-σταλινικών καθεστώτων, δεν υπήρχε πρόβλημα. Από την στιγμή όμως που έπεσαν τα τείχη και το υπόλοιπο 90% της ανθρωπότητας θέλει να ζήσει όπως ζουν οι δυτικοί, το πρόβλημα των φυσικών πόρων γίνεται άλυτο.
Ο σοσιαλισμός έπεσε γιατί ήταν αποτυχημένο σύστημα, ο καπιταλισμός θα πέσει επειδή είναι υπερβολικά πετυχημένο. Δεν έχουμε 14 πλανήτες διαθέσιμους στα εγγύς αστρικά συστήματα ώστε να δώσουμε στα 1.3 δισ. των κινέζων (μόνο οι κινέζοι είναι 2Χ όσο οι δυτικοί) τα δυτικά στάνταρντς.

Υπάρχει λοιπόν ένα κατεπείγον πρόβλημα φυσικών πόρων. Οι δυτικοί είναι οι μόνοι που μπορούν να το λύσουν αλλά κάνουν την πάπια. Λάθος τους.

Οι δυτικοί, μέσα στον ενθουσιασμό τους "νικήσαμε τον σοσιαλισμό" παραβλέπουν 3 σημεια.
1) οι υπόλοιποι λαοί δεν μπορούν να αναγνωρίσουν το πρόβλημα. Οι υπόλοιποι ζουν ακόμα σε ένα αλλοπρόσαλλο κράμα 18ου και 21ου αιώνα. Γονατίζουν στον αυτοκράτορα αλλά έχουν λογαριασμό στο φεησμπουκ. Λιθοβολούν τις μοιχαλίδες αλλά τραβάνε βίντεο με τα κινητα τους. Ο Κολοκοτρώνης με λάπτοπ και ο Ανδρούτσος με ντιβιντι. Πως θα αποκτήσουν αυτοί οι άνθρωποι περιβαλλοντική συνείδηση πλανητικών διαστάσεων;

Λαοί αμόρφωτων τσοπάνηδων. Οι δημόσιες υπηρεσίες τους κινούνται με μπαξίσι. Ρίχνουν φόλες στα ζώα (αδέσποτα και μη). Κάθε φορά που θέλουν να χτίσουν ένα σπίτι, καίνε ένα δάσος. Πως να εξηγήσει κανείς σε τέτοιους λαούς το el nino και τον κύκλο του πλαγκτόν στους ωκεανούς; Αυτοί δεν ξέρουν καν τι είναι θαλασσα.

2)Ακόμα και αν οι υπόλοιποι λαοί αναγνώριζαν το πρόβλημα των φυσικών πόρων, δεν θα ήθελαν να δώσουν λύσεις. Εδώ σκίζονται να γίνουν καπιταλιστές όπως εμείς - οι νικητές. Πως θα πειστούν να *μην* μιμηθούν τους νικητές;

3) Ακόμα και αν ήθελαν δεν θα μπορούσαν. Δεν έχουν την τεχνολογία, δεν έχουν τις γνώσεις. Κυρίως, δεν έχουν την πολιτική δύναμη να επιβάλλουν στους δυτικούς την όποια λύση θα μπορούσε να βρεθεί.

Το συμπέρασμα από τα 3 παραπάνω είναι, ότι μόνο οι δυτικοί μπορούν να λύσουν τα παγκόσμια περιβαλλοντικά προβλήματα. Όσο το αγνοούν αυτό, τόσο τα προβλήματα θα εντείνονται. Κάποια στιγμή οι υπόλοιποι λαοί θα ξεκινήσουν έναν γιγαντιαίο πόλεμο γιά την κυριαρχία των φυσικών πόρων. Ο πόλεμος είναι το μόνο που ξέρουν να κάνουν.

Αντί να αναγνωρίσουν οι δυτικοί αυτό το απλό γεγονός, αντί να ξεκινήσουν μιά παγκόσμια προσπάθειαγιά το περιβάλλον, ασχολούνται με ... το ίντερνετ.

Η Γη θα μπορούσε να θρέψει γύρω στα 15 - 16 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Μπορούμε να έχουμε πιό αποτελεσματική διαχείριση των υπαρχόντων φυσικών πόρων. Με την βοήθεια της τεχνολογίας μπορούμε να βρούμε καινούργιους. Τέλος, με μερικές έξυπνες αλλαγές στον τρόπο ζωής μας (όπως η κατάργηση της κτηνοτροφίας και της κρεατοφαγίας π.χ. ) θα έχουμε αρκετούς φυσικούς πόρους γιά όλη την ανθρωπότητα.

Οι δυτικοί όμως ακόμα κοιμούνται. Ααααα και αναπτύσσουν το ίντερνετ. Δεν λέω, ωραίο είναι να έχει ο καθένας μας ένα διαδυκιακό μπαλκονάκι (λέγε με μπλογκ) και να εκφωνεί τους λόγους του. Στο 'νετ υπάρχουν συναρπαστικές πληροφορίες, ενισχύεται η ελευθερία του λόγου κλπ.
Ναι, υάρχουν ελάχιστοι που ασχολούνται με όμορφα πράγματα. Φιλοσοφικές ανησυχίες, πολιτικές αναζητήσεις, Τέχνη, η έκφραση του εαυτού τους. Αλλά το πραγματικό ιντερνετ είναι "αλλού". Σύμφωνα με τις πιό αξιόπιστες μετρήσεις, το 90% του όγκου της πληροφορίας που διακινείται μέσω ίντερνετ έχει να κάνει με το σεξ.

Μέχρι το 2005 το 60% ήταν σπαμ (δηλαδή διαφήμιση γιά βιάγκρα) και το 30% ήταν πορνοεικόνες - το βίντεο δεν ήταν τόσο διαδεδομένο.
Σήμερα έχουμε 30% σπαμ, 40% πορνοφιλμ και 20% ιδιωτική επικοινωνία - δηλαδή τσατ, φεησμπουκ, μπλογκς κλπ. από την οποία το μεγαλύτερο κομμάτι ασχολείται με το πως θα πηδήξει ή πηδηχτεί. [*]

Δεν είμαι πουριτανός, ούτε σκοπεύω να επιβάλλω σε κανέναν το πως θα χρησιμοποιήσει το ίντερνετ. Εκείνο που με ενοχλέι είναι ότι αντί να ασχοληθούμε με το επείγον πρόβλημα των φυσικών πόρων (αποφεύγοντας τον επόμενο πόλεμο), ασχολιόμαστε με το πως θα πηδήξει ο κάθε ανίκανος.
Το ίντερνετ δεν μπορείς να το κάψεις γιά να ζεστάνεις το σπίτι σου. Ούτε να το φας γιά να χορτάσεις. Ούτε να το βάλεις στο αυτοκίνητο σου αντί γιά βενζίνη.

Τα 1000 πιο λαμπρά μυαλά της ανθρωπότητας θα μπορούσαν να μας στείλουν στον Άρη ή στον Τιτάνα γιά να φέρουμε πρώτες ύλες από εκεί. Αν υποθέσουμε ότι χρειαζόμαστε καινούργιες. Η θα μπορούσαν να αναπτύξουν καινούργιες τεχνολογίες ώστε να εκμεταλλευτούμε καλύτερα τις υπάρχουσες πρώτες ύλες. Αντί γι' αυτό τα πληρώνουμε να μας φτιάξουν ιντερνετικές εφαρμογές. Μη τυχόν και δεν βρει γκόμενο η κάθε στερημένη κλώσσα, θα χάσει η ανθρωπότητα.

Το πρόβλημα με τις πρώτες ύλες είναι, ότι χρειάζεσαι αφθονία πρώτων υλών γιά να τις αντικαταστήσεις. Παράδειγμα το πετρέλαιο. Κάποτε θα τελειώσει. Μερικοί υποστηρίζουν μάλιστα ότι έχει τελειώσει ήδη (δες peak oil). Αλλά δεν μπορούμε να περιμένουμε πότε θα τελειώσει γιά να το αντικαταστήσουμε με ηλιακή ενέργεια.
Για να φτιάξουμε εργοστάσια ηλιακής ενέργειας χρειαζόμαστε πετρέλαιο. Γιά να φτιάξουμε γραμμές μεταφοράς χρειαζόμαστε πετρέλαιο, για να αλλάξουμε τις υποδομές παραγωγής και διανομής χρειαζόμαστε πετρέλαιο. Για να φτιάξουμε τις μπαταρίες των μελλοντικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων χρειαζόμαστε πετρέλαιο.
Αν το πετρέλαιο σωθεί, δεν θα μπορέσουμε να φτιάξουμε τα υποκατάστατα. Νιξ πετρέλαιο, νιξ ανεμογεννήτριες. Θα καταποντιστούμε στον Μεσαίωνα.

Η πιό έξυπνη κίνηση των προηγμένων λαών (όσων δηλαδή οι δημόσιες υπηρεσίες δεν κινούνται με μπαξίσι) θα ήταν να παρατήσουν το ίντερνετ και να ασχοληθούν με το επείγον πρόλημα των φυσικών πόρων. Αλλά το ανθρώπινο είδος ποτέ δεν διακρινόταν γιά την εξυπνάδα του :-(

[*] Ο καημένος ο Δαρβίνος που μας θεωρούσε εξελιγμένο και έξυπνο είδος θα έχει γυρίσει 3 φορές στον τάφο του. Γιά την πιό απλή βιολογική λειτουργία - το να πηδήξουμε - έχουμε στήσει ένα ολόκληρο υπερθέαμα όπως το ίντερνετ.
Έχει δει κανείς ελέφαντα με προβλήματα πρόωρης εκσπερμάτωσης; Γάιδαρο με προβλήματα στύσης; Αντιλόπη με προβλήματα κολπικού οργασμού; Λέαινα με διαζύγιο να κλαίγεται γιά τον άκαρδο που την παράτησε;
Ποιό έξυπνο και εξελιγμένο είδος ρε Δαρβίνε; Ρεζίλι των γαιδάρων είμαστε.

6 σχολια:

pølsemannen 7 December 2009 at 15:40  

Βρισκόμαστε σε κρίσιμο σταυροδρόμι που θυμίζει την ιστορία της νήσου του Πάσχα και των κατοίκων της που ξέμειναν από πρώτες ύλες και τροφή και άρχισαν τον κανιβαλισμό.

Δύσκολα θα βγουν οι άτριχοι χιμπατζήδες από αυτό το σταυροδρόμι αλώβητοι. Το πετρέλαιο θα τελειώσει πάνω στην λυσσώδη έρευνα στο άθεο ίδερνετ για ένα εγκάρδιο πήδημα, όπως περιγράφεται στο Cosmopolitan σελίδα 135.

Μετά τον πυρηνικό πόλεμο θα αναλάβουν οι κατσαρίδες την δάδα του πολιτισμού.

Περαστικός 7 December 2009 at 20:43  

Σωστά αυτά, υπάρχουν και οι άλλες ανισορροπίες του συστήματος. Όλα βασίζονται στην πίστωση, στα δανεικά, δηλ. στην ανάπτυξη, που με τη σειρά της απαιτεί όλο και μεγαλύτερη κατανάλωση, αλλά αυτή δεν έρχεται και πάντα, τουλάχιστον στον προσδοκώμενο βαθμό, και όταν οι προσδοκίες διαψεύδονται, όλα ξηλώνονται. Υπάρχει επίσης μια μεγάλη συγκέντρωση οικονομικής ισχύος σε ορισμένα κέντρα, όπως οι τράπεζες, που ουσιαστικά διαδραματίζουν θεσμικό ρόλο και "δεν επιτρέπεται να αποτύχουν" (κάτι αντίθετο σε κάθε αρχή ελεύθερης/ανταγωνιστικής αγοράς). Πώς μπορεί ο τραπεζίτης να ρισκάρει και να τσεπώνει τα κέρδη όταν τα ρίσκα του πετυχαίνουν, αλλά να μας στέλνει το λογαριασμό όταν τα κάνει μούσκεμα; Πολλές αντιφάσεις, πολύς αέρας, ανεπάρκεια πόρων. Οι κρίσεις είναι αναπόφευκτες.

athinovio 7 December 2009 at 20:52  

υπάρχει ένα μέλλον που εξαρτάται από μία μελλοντική αγορά, εκείνη που είναι πράσινη και έχει ως σκοπό να αντικαταστήσει τα "συμβατικά" αγαθά με τα "πράσινα" αγαθά και είναι παγκόσμια όπως και η πρηγούμενη, μόνο που δεν έχει φτάσει στον ίδιο βαθμο κορεσμού.

Ο καπιταλισμός λοιπόν αλλάζει ρούχο και ντύνεται στα πράσινα? Και τι θα ωφελήσει αυτό αν έτσι είναι?

Jolly Roger 7 December 2009 at 23:12  

athinovio, πρασινος καπιταλισμος ειναι κατι σαν τον αλβανο τουριστα. Δεν υπαρχει. Ο καπιταλισμος θελει ελευθερες αγορες, η πρασινη αναπτυξη θελει κρατικο ελεγχο. Ασυμβιβαστα πραγματα.
Υπαρχει καπου η ελπιδα οτι η πρασινη αναπτυξη θα μπορουσε να φερει καπιταλιστικα κερδη, αλλα οι φυσικοι νομοι ειναι αντιθετοι ;-)

Αν ηταν εφικτο, θα ειχε γινει ηδη. Οι καπιταλιστες εχουν μεχρι τωρα αποδειξει οτι ξερουν να μυριζονται το κερδος. Αν η πρασινη οικονομια μπορουσε να ειναι κερδοφορα, θα ηταν ηδη εδω.

Περαστικε, πολλοι ανθρωποι συμπεραινουν οτι αφου κατερρευσε ο σοσιαλισμος, αυτοματα ο καπιταλισμος θα ειναι σωστος. Λογικο λαθος. Ο καπιταλισμος ειναι ενα εντελως ξεπερασμενο συστημα. Λειτουργησε οσο προοριζονταν για το 10% της ανθρωποτητας (οι υπολοιποι μαντρωμενοι).
Σημερα δεν μπορει να λειτουργησει.

Το χρηματοπιστωτικο συστημα (τραπεζες, δανεισμος) καθως και η λογικη της αεναης αναπτυξης κανουν στα ματια μου τον καπιταλισμο εντελως χρεωκοπημενο.

Δεν μου αρεσει ουτε το πατερναλιστικο κρατος, ουτε το "αορατο χερι" της ελευθερης αγορας. Το οποιο χερι αγνοει το επειγον προβλημα των φυσικων πορων και της περιβαλλοντικης καταστροφης και αναλωνει ανθρωπινο δυναμικο για την συντηρηση των dating sites.

Αν μπορουσα να διαλεξω, θα διαλεγα ενα συσημα αλληλοσυνεννοησης μεταξυ των λαων. Με κοινο στοχο την ευημερια ολων μας (στο "μας" συμπεριλαμβανονται και τα ζωα).

Ενας μακροπροθεσμος κοινος στοχος δεν αποκλειει την αμιλλα και τον ανταγωνισμο. Ουτε μας βαζει ολους σε κρατικες νορμες.
Ξερω, ουτοπια. ;-)

pølsemannen, μεχρι πριν 5-6 χρονια συμφωνουσα απολυτα με αυτα που γραφεις. Ακομα τα θεωρω σωστα, αν και στο μεταξυ εχω γινει πιο απαισιοδοξος.

Π.χ. πιστευω οτι δεν θα καταστραφουμε απο πυρηνικο ολεθρο, ουτε θα αναλαβουν οι κατσαριδες μετα απο μας.
Πολυ πριν πατησει καποιος το κουμπι της Νεας Χιροσιμα θα εχουμε εκφυλιστει απο αρρωστιες και παρασιτα.

Στο ποστ δεν θελησα να δωσω εκταση στην σπουδαιοτητα του πετρελαιου. Αλλα ας σκεφτουμε οτι αν λειψει το πετρελαιο δεν θα εχουμε την ευκαιρια να κανουμε τιποτα αλλο.
Θα ειναι σαν να γυρισει καποιος ενα κουμπι και να μας στειλει στον Μεσαιωνα μεσα σε 1 νυχτα.

Και αν προκειται να ζουμε στον Μεσαιωνα, το να ριξει ο Ταμερλανος μια ατομικη βομβα στον Αττιλα δεν θα του αποφερει κανενα οφελος.

poplar 8 December 2009 at 01:35  

παραβλέπεις το γεγονός ότι με το internet έχουμε τεράστια εξοικονομηση πόρων λόγω της δυνατότητας εκατοντάδων δραστηριοτήτων να εκτελούνται απομακρυσμένα ενώ παλιότερα απαιτούσαν μεταφορά υλικών αντικειμένων ή φυσική παρουσία των ατόμων σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο.

μεγάλο ποσοστό της ενέργειας δαπανάται για τη μετακίνηση αντικειμένων, πλέον εξοικονομείται
(πρόσθεσε και την τεράστια μείωση χρήσης χαρτιού)

αυτά χωρίς καν ανοφορά στην τεράστια σημασία του internet στη διάδοση πληροφορίας και την πνευματική του αξία που έμμεσα λειτουργεί επίσης υπερ του περιβάλλοντος, εστω δυνητικά

Jolly Roger 8 December 2009 at 18:10  

poplar, δεκτες οι ενστασεις σου. Πιστευω ωστοσο οτι υπερεκτιμας το ιντερνετ ετσι οπως χρησιμοποιειται σημερα. Αλλωστε κι εγω μιλησα για ενα 10% χρησιμων δραστηριοτητων που γινονται μεσω του 'νετ.
Το 10% των χρησιμων δεν δικαιολογει τον τεραστιο κοπο και ανθρωπινο δυναμικο και χρημα που ξοδευεται για να περπατησει το αχρηστο 90%.

Σε 2 πραγματα διαφωνω με τις εκτιμησεις σου.
α) "μεγαλο ποσοστο της ενεργειας δαπαναται για την μετακινηση". Δεν ειναι σωστο. Το μεγαλυτερο ποσοστο το τρωει η παραγωγη αγαθων, οχι η διακινηση τους.
Ουτε η παραγωγη ουτε η μετακινησεις αγαθων εχουν μειωθει λογω του 'νετ.

β) "εκατονταδες δραστηριοτητες μεσω του ιντερνετ". Μακαρι να ηταν τοσες. Αλλα ειναι λιγες δεκαδες. Αγορα βιβλιων και μουσικης κυριως.
Καμμια αλλη ιντερνετικη δραστηριοτητα δεν εξοικονομει ενεργεια ειτε φυσικους πορους. Ουτε μετακινησεις. ΟΚ, η αγορα βιβλιων / μουσικης εξοικονομει καποιους πορους. Αλλα ειναι απειροελαχιστο ποσοστο.

Η διακινηση της πληροφοριας (εφημεριδες, μπλογκ κλπ. ) ειναι ενας πολυ σημαντικος και χρησιμος τομεας. Αλλα αν προσεξεις γυρω σου, θα δεις οτι τα εντυπα εχουν αυξηθει τον τελευταιο καιρο. Και σ' αυτον τον τομεα το ιντερνετ δεν εχει προσφερει καποια εξοικονομηση.

Οι μετακινησεις ανθρωπων τελος δεν εχουν μειωθει λογω του 'νετ. Δες τις αεροπορικες εταιρειες που ανθουν.
Μπορει θεωρητικα το ιντερνετ να μας επιτρεπει να επικοινωνουμε απο μακρυα, αλλα αυτο εχει μονο κοινωνικο αντικτυπο. Η παραγωγη / διακινηση βασικων αγαθων (τροφιμα, ενεργεια, πρωτες υλες) δεν εχει αλλαξει.

Οσο φαγητο καταναλωναμε πριν το ιντερνετ, καταναλωνουμε και σημερα. Το ιδιο ισχυει για την βενζινη, το ιδιο για τα ρουχα και τα αυτοκινητα μας.
Το ιντερνετ επιτρεπει σε ελαχιστος απο μας να ανταλλασσουν ιδεες (κατι πολυ ομορφο και χρησιμο), αλλα στο επειγον προβλημα των φυσικων πορων δεν προσφερει τιποτα.

  © Blogger template 'Solitude' by Ourblogtemplates.com 2008

Back to TOP