Let the sunshine in. Make love, not capitalism part 4 of 4

Περίληψη των προηγουμένων:
-- Ο καπιταλισμός γύρω στο 1965 είχε φέρει τον δυτικό κόσμο σε σημείο κορεσμένης αγοράς. Τα αγαθά που παράγονταν κάλυπταν πλήρως τις λογικές ανάγκες των καταναλωτών. Επειδή ο καπιταλισμός σε συνθήκες κορεσμένης αγοράς είναι νεκρός, αναγκάστηκε να μεταλλαχθεί. Οι μεταλλάξεις ήταν η παγκοσμιοποίηση, η κατάργηση του κανόνα του χρυσού και η εκρηκτική άνοδος της εμπορευματοποίησης (όλα έγιναν εμπορεύσιμα).

-- Η βασική απόρροια του νέο-καπιταλισμού είναι ο παρασιτισμός. Από τις τράπεζες (δλδ. τα μεγαλοπαράσιτα) μέχρι τους γιδοβοσκούς με τα μπητσόμπαρα (τα μικροπαράσιτα) όλοι προτιμάνε να μεσιτεύουν και να μεταπωλούν οτιδήποτε, από το να παράγουν. Πριν το κραχ του 2008, το να μεταπωλείς το σπίτι σου (δηλαδή μερικά ντουβάρια) ήταν πιό προσοδοφόρο από το να δουλεύεις 8ωρο κάπου.

-- Από την στιγμή που η παραγωγή δεν συμφέρει, πρέπει να δημιουργηθούν χιλιάδες άχρηστες υπηρεσίες / προϊόντα που να κρατάνε τον κόσμο σε ένα μαγγανοπήγαδο και να φέρνουν λεφτά στους τζογαδόρους και τα παράσιτα.
Από το 1970 μέχρι σήμερα δεν έχει δημιουργηθεί καμμία καινοτομία. Δεν έχει υπάρξει καμμία τεχνολογική επανάσταση. Δεν ξεχνάω το ίντερνετ και την κινητή τηλεφωνία. Αλλά το ίντερνετ το συντηρούσαν οικονομικά μέχρι το 2008 οι πουτάνες και από το 2008 και μετά οι κατίνες. Δεν το ονομάζεις ακριβώς τεχνολογική επανάσταση κάτι τέτοιο.
Όσο γιά την κινητή τηλεφωνία: ποιό ποσοστό από τα τρισεκατομμύρια των τηλεφωνημάτων και των μυνημάτων παγκόσμια οδηγεί στην παραγωγή χρήσιμων αγαθών;

-- Όλα τα καλά του καπιταλισμού (παλιού και νέου) εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα κατά ένα χιλιοστό. Όλα τα στραβά του καπιταλισμού εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα στο χιλιαπλάσιο. Όλος ο κόσμος έχει παράσιτα, αλλά εμείς έχουμε 1000Χ περισσότερα.
Και θα μείνουμε στα σκατά, όσο έχουμε περισσότερους τραπεζίτες από την Ελβετία και όσο οι νέοι μας συρρέουν στις σχολές των μπάτσων αντί γιά τις σχολές των μηχανολόγων.

-- Προβλήματα υπάρχουν άπειρα. Τα μεγαλύτερα είναι το να υποφέρουν άνθρωποι και ζώα ανά τον πλανήτη και οι απελπιστικά περιορισμένοι φυσικοί πόροι. Πέντε εκατομμύρια παιδιά δουλεύουν σκλάβοι. Ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Πεθαίνουν από διάροια, επειδή είναι αναγκασμένοι να πίνουν μολυσμένο νερό. Ένα δις άνθρωποι θα μπρούσε να σωθεί με το να στείλουμε μιά μπουλντόζα να σκάψει ένα αυλάκι στο χώμα. Αλλά εμείς προτιμάμε να πληρώνουμε την κιμ καρντασιαν και την διαχείρηση των selfies που βγάλαμε στις γαμάτες διακοπές μας.

-- Διαθέτουμε και τα τεχνικά μέσα και τους κατάλληλους ευφυείς ανθρώπους γιά να λύσουμε ΟΛΑ τα παγκόσμια προβλήματα. Τα σημερινά τουλάχιστον, δεν ξέρω γιά τα μελλοντικά.
Αλλά αντί να χρησιμοποιούμε τα μυαλά μας και τις μηχανές μας γιά να σώσουμε παιδάκια που πεθαίνουν από διάροια προτιμάμε να τα πληρώνουμε γιά να φτιάχνουν τις e-προξενήτρες. Μπορεί σε ατομικό επίπεδο να υπάρχουν Ήρωες που προσπαθούν να βοηθήσουν άλλους ανθρώπους και ζώα, αλλά σε συλλογικό επίπεδο η ανθρωπότητα μαλακίζεται ασύστολα.
Αυτό δεν είναι ούτε τυχαίο, ούτε φυσικό φαινόμενο. Είναι απ' ευθείας συνέπεια του καπιταλιστικού συστήματος (ότι παραγωγικό και χρήσιμο τιμωρείται, ότι άχρηστο και παρασιτικό επιβραβεύεται), όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα.

* * * * *
Κάπου γύρω στα 1965, δηλαδή την ίδια εποχή που ο καπιταλισμός κινδύνευε με κατάρρευση, εμφανίστηκαν οι hippies. Είχαν προηγηθεί βέβαια άλλα κινήματα, αλλά οι χίπηδες έγιναν οι πιό γνωστοί.  Ήταν παιδιά της πόλης, οι περισσότεροι καλομαθημένα πλουσιόπαιδα.

Αυτό όμως που έκαναν (προσπάθησαν να κάνουν) οι hippies ήταν πραγματικά επαναστατικό. Αμφισβήτησαν την καπιταλιστική μέθοδο παραγωγής, τον πόλεμο και την εμπορευματοποίηση. Η εμπορευματοποίηση ήταν ο ένας από τους 3 θεμέλιους λίθους γιά να σωθεί ο καπιταλισμός. Αν οι hippies είχαν καταφέρει να τον γκρεμίσουν, ο καπιταλισμός σήμερα δεν θα υπήρχε.

Ο καπιταλισμός αμύνθηκε με κάτι που (δυστυχώς) αποδείχτηκε έξυπνο: αντί να τους πολεμήσει κατά μέτωπο, τους αφομοίωσε :-(

Το κλειδί ήταν η εργατική τάξη. Οι εργάτες άρχισαν σιγά σιγά να υιοθετούν τις χίπικες θέσεις περί παραγωγής, αλλά αυτό κόπηκε βίαια μετά τα πρώτα βήματα. Αν η χίπικη ιδεολογία είχε καταφέρει να εξαπλωθεί πλατιά στους εργάτες, σήμερα θα μιλάγαμε γιά τον καπιταλισμό σαν ένα ιστορικό φαινόμενο του παρελθόντος. 

Οι εργάτες όμως τότε ήταν ψιλοχαμένοι. Τα κόμματα της αριστεράς πολεμούσαν με όπλο τον Μαρξ του 19ου αιώνα. Στην πραγματικότητα, ακόμα μέχρι σήμερα με τα όπλα του 19ου αιώνα πολεμάνε, αν και ο καπιταλισμός έχει μεταλλαχθεί 30 φορές. :-(

Το σύστημα αφαίρεσε λοιπόν από τους χίπηδες οτιδήποτε θα μπορούσε να γίνει επικίνδυνο και τους περιόρισε σε ένα αστείο, επίπλαστο τρίπτυχο: sex and drugs and rock 'n' roll.
Ήταν ένα τρίπτυχο που έκανε τις μικροαστές νοικοκυρούλες να ανατριχιάζουν με τα καμώματα αυτών των "κακών παιδιών", αλλά ήταν απόλυτα ακίνδυνο γιά τον καπιταλισμό.

Από επαναστάτες που ζήταγαν την αλλαγή των μέσων παραγωγής και την κατάργηση της εμπορευματοποίσης, οι χίπηδες έγιναν τα "παιδιά των λουλουδιών" που τραγουδάνε, ερωτεύονται και καπνίζουν χόρτο.

Μέσα σ' αύτο το επίπλαστο τρίπτυχο, οι χίπηδες νομοτελειακά έσβησαν, κάπου στα τέλη της δεκαετίας του '70. Αντί γιά την κατάρρευση του καπιταλισμού, ήρθε ο εφιάλτης του νεο-φιλελευθερισμού με την Θάτσερ και τον Ρήγκαν (1981 και οι δύο). Στην καθ' ημάς ανατολή ήρθε η επέλαση των λαμόγιων, η δικτατορία της φτήνιας, της κακογουστιάς, του θράσους και της απάτης. Όλα αυτά είναι συνώνυμα του αντρίκου παπαντρέου, επίσης το 1981.

Θέλω να τελειώνω στα γρήγορα με αυτήν την αηδία περί sex and drugs and rock 'n' roll, γιά να δείξω το τι ΔΕΝ ήταν οι χίπηδες.

-- Sex. Σπουδαία τα λάχανα. Οι πατεράδες τους και οι μανάδες τους το κάνανε κρυφά. Οι χίπηδες το κάνανε ανοιχτά, κάτι που είναι 100Χ πιό τίμιο και πιο καθαρό. Αντί να γκαστρώνεις στα μουλωχτά την υπηρέτρια του σπιτιού, ζεις σε ένα κοινόβιο και κοιμάσαι κάθε νύχτα με διαφορετική κοπέλα. Που είναι το πρόβλημα; 

Ασε που μετά τους πρώτους ολιγόμηνους πειραματισμούς, οι χίπηδες κατέληγαν εκεί που καταλήγει ο κάθε φυσιολογικός άνθρωπος. Καταλάβαιναν ότι στον έρωτα ο αριθμός 2 είναι μαγικός αριθμός, διάλεγαν ένα ταίρι και έμεναν μαζί του μόνιμα. Οι πιό διάσημοι (όλοι) χίπηδες ήταν / είναι μονογαμικοί.

-- Drugs. Σιγά το πρόβλημα. Κατανάλωναν λίγο χορταράκι - και όχι όλοι. Αντίθετα σήμερα που καταναλώνονται χιλιάδες τόνοι σκληρών ναρκωτικών, δεν κουνιέται φύλο. Αν ένας χίπης έστριβε το 1970 έναν μπάφο, ανατρίχιαζε το σύμπαν από την "επαναστατικότητα". Σήμερα κυκλοφοράνε 50 κιλά ecstasy σε κάθε πάρτυ δεκατριάχρονων και θεωρείται φυσιολογικό.

-- Rock 'n' roll. Περί ορέξεως κολοκυθόπιττα. Τουλάχιστον οι χίπηδες ήταν καλύτεροι από τα σημερινά boygroups, τα girls bands και το κάθε ξέκωλο πορνίδιο που λανσάρονται από την βιομηχανία του θεάματος, όντας μαριονέτες του.

Οι χίπηδες ΔΕΝ ήταν λοιπόν sex and drugs and rock 'n' roll. Τουλάχιστον δεν ήταν μόνο αυτό. Ήταν πολλά περισσότερα, αλλά το σύστημα φρόντισε αυτά να ξεχαστούν.

Γιά αρχή ήταν φιλειρηνιστές. Ακούγεται απλοϊκο, αλλά δεν είναι καθόλου. Στην στρατόκαυλη USA, την δεύτερη πιό ηλίθια χώρα του κόσμου (όλοι ξέρουμε ποιά είναι η πρώτη) το να είσαι φιλειρηνιστής εν έτει 1968 ισοδυναμούσε με εθνική προδοσία. 

Ο φιλόσοφος του χίπικου κινήματος, τραγουδιστής John Lennon είχε πει "ζούμε σ' έναν κόσμο όπου η βία δείχνεται ανοιχτά, αλλά γιά να κάνεις έρωτα πρέπει να κρυφτείς".

Τον  John Lennon τον δολοφόνησαν - καθόλου τυχαία. Τις χίπικες ιδέες περί ειρήνης και όπλων τις καταπάτησαν και τις αγνόησαν.

Σήμερα οι αμερικάνοι παθαίνουν εθικό ντουβρουζά αν τύχει να δουν μιά βυζορώγα (τα social media κατεβάζουν ακόμα και τις φωτογραφίες θηλασμού). Ταυτόχρονα, δεν περνάει βδομάδα στην Ούζα που κάποιος ψυχοπαθής να μην παίρνει μια επαναληπτική καραμπίνα και να θερίζει μερικά παιδάκια.

Κουϊζ: ποιά είναι τα 2 εμπορέυματα του παγκόσμιου εμπορίου που έχουν τον μεγαλύτερο τζίρο; Από όλα τα προϊόντα, όλα τα αγαθά που παράγει η ανθρωπότητα, ποιά 2 είναι τα πιό διαδεδομένα, τα πιό απαραίτητα, τα πιό χρήσιμα; Ποιά είναι αυτά τα 2 προϊόντα γιά τα οποία η ανθρωπότητα πληρώνει τα περισσότερα λεφτά;

Χαρίζω την απάντηση (παρμένη από τα επίσημα στοιχεία του ΟΗΕ): όπλα και ναρκωτικά!

Όχι γιά έναν χρόνο, όχι γιά δύο, ούτε γιά πέντε χρόνια. Αλλά σταθερά γιά τα τελευταία 10 χρόνια.
Ο παγκόσμιος τζίρος όπλων και ναρκωτικών είναι μεγαλύτερος από τον τζίρό ΌΛΩΝ των υπόλοιπων αγαθών (χρήσιμων και άχρηστων) που παράγει η ανθρωπότητα συνολικά!!!

Κατά τα άλλα, ο δολοφονημένος Lennon ήταν ένας απλός τραγουδοποιός όταν τραγουδούσε το Imagine και ζητούσε να καταργηθούν τα όπλα. Κατά τα άλλα, οι χίπηδες ήταν ανώδυνα παιδιά των λουλουδιών.

Ηταν ο Lennon ο μόνος που ζητούσε ειρήνη και αφοπλισμό; Όχι βέβαια. Αλλά ήταν ο εκφραστής μιάς γενιάς και ενός κινήματος. Ενός κινήματος που εξουδετερώθηκε πριν προλάβει να διαδώσει τις ιδέες του.

Ας φανταστούμε μιά κοινωνία που κάνει σεξ ελεύθερα και παντού. Όποιος θέλει με όποιον θέλει (συναίνεση ανεξάρτητων ενηλίκων σαν μόνο προαπαιτούμενο). Ας φανταστούμε μιά κοινωνία που φτύνει και απομονώνει όποιον κατέχει όπλο, όποιον εξασκεί βία οποιασδήποτε μορφής. Όποιος γουστάρει όπλα μόνο κρυφά, μόνο παράνομα, μόνο στο υπόγειο του σπιτιού του και να αντιμετωπίζεται σαν κατακάθι (γιατί κατακάθι είναι).

Ουτοπικο; Ναι, φυσικά. Αλλά γι τι άλλο πράγμα ζούμε;

Το δεύτερο - και ακόμα πιό επαναστατικό - πράγμα που ζητούσαν οι χίπηδες (εκτός από την κατάργηση των όπλων) ήταν ακριβώς η αποεμπορευματοποίση.  Ζητούσαν να μειώσουν την εμπορευματοποίηση, δηλαδή ακριβώς αυτό που μας γαμάει τις ζωές εδώ και 40 χρόνια.

Οι χίπισσες δεν αγόραζαν φουστανάκια από τον Ζάρα. Τα έφτιαχναν μόνες τους από παλιόρουχα της γιαγιάς (τα γνωστά patchwork). Φυσικά και ήταν πανέμορφες θεογκόμενες. Ακόμα και αν το βρακί που φόραγαν τότε θεωρείται σήμερα αντίσκηνο σε σχέση με τα  στριγκ. Ούτε αρώματα και πασπαλιψατέρ αγόραζαν από τον χόντο. Τα έφτιαχναν και αυτά μόνες τους.

Τροφή; Καλλιεργούσαν τους λαχανόκηπους τους, και ήταν ευτυχισμένοι και υγιείς. Καθώς τρέφονταν χορτοφαγικά οι περισσότεροι δεν χρειάζονταν να καλλιεργήσουν ζωοτροφές.

Γιά διακοπές έπαιρναν ένα παμπάλαιο κάραβαν, μερικά σακίδια και παγούρια και ξεκίναγαν. Μέχρι όπου τους βγάλει. Ύπνος σε υπνόσακκο στις παραλίες. Μουσική από μιά κιθάρα ή από μιά φυσαρμόνικα, όχι από iphone.

Ωχτάωρο; Όχι, δεν συντρέχει κανένας λόγος. Για να ικανοποιήσεις τις βασικές σου ανάγκες (στέγη, χορτοφαγική τροφή, ρουχισμός, υγεία, παιδεία, σύνταξη) χρειάζεται να δουλεύεις γύρω στις 2 έως 3 το πολύ ώρες την ημέρα. Ανάλογα με το κλίμα της χώρας σου και τις τεχνολογικές συνθήκες. Αυτό ακριβώς έκαναν οι χίπηδες.
Αυτό ακριβώς θα γκρέμιζε τον καπιταλισμό, αν δεν είχαν φροντίσει να τους μετατρέψουν πρώτα σε "παιδιά των λουλουδιών".

Όλοι εμείς που δουλεύουμε 8ωρο (και βάλε) είμαστε ηλίθιοι. Όλοι ανεξαιρέτως (εννοείται κι εγώ πρώτος πρώτος). Οι χίπηδες έδωσαν τον παράδειγμα, έδωσαν και τις χειροπιαστές αποδείξεις ότι είναι εφικτό, λογικό και πραγματοποιήσιμο.

Αντί να ακολουθήσουμε αυτό που έκαναν οι χίπηδες, σκιζόμαστε να βγάλουμε λεφτά γιά να πάρουμε iphone, με το οποίο θα μπαίνουμε στο ιντερνετ, όπου θα περιγράφουμε στους φίλους μας το πόσο γαμάτα μπυρόνια σερβίρει ο γιδοσβοσκός στο μπητσόμπαρο του, στο οποίο λιαζόμαστε.

Αντί να δουλεύουμε 2 ώρες την ημέρα γιά την κάλυψη των βασικών λογικών μας αναγκών, χτυπάμε 10ωρα γιά να μπορούμε να πληρώσουμε ένα κάρο άχρηστες μαλακίες (με το ίντερνετ πρώτο πρώτο στον κατάλογο [*] ). Το ότι οι 2 ώρες είναι αρκετές, μας το έδειξαν έμπρακτα οι χίπηδες πριν 40 χρόνια.

Από όλα τα στραβά που συμβαίνουν στον κόσμο, δεν μπορώ να διορθώσω (μόνος μου) σχεδόν τίποτα. Ούτε την παγκόσμια φτώχεια, ούτε τους πολέμους, ούτε τον παραλογισμό των όπλων και των ναρκωτικών. Δεν μπορώ να διορθώσω το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύτσημα στον άκρατο και αυτοκτονικό παραλογισμό του, δεν μπορώ να επισκευάσω τις περιβαλλοντικές καταστροφές, δεν μπορώ να βοηθήσω τα εκατομμύρια ζώα που σφαγιάζονται καθημερινά. Έχω χάσει. Έχουμε χάσει. Από χέρι (όταν γεννήθηκα και ανδρώθηκα, όλα αυτά ήταν ήδη κατεστημένο).

Υπάρχει μόνο ένα πράγμα που μπορώ να κάνω, κι αυτό σε περιορισμένη κλίμακα: να εμπορευματοποιήσω την ζωή μου, όσο γίνεται λιγότερο. Να βγάλω τον εαυτό μου όσο γίνεται πιό έξω από τους ισολογισμούς τους.
Δεν είμαι υποχρεωμένος να καταναλώνω τα άχρηστα σκατοπροϊόντα τους. Δεν τα χρειάζομαι. Ίσως έρθει κάποτε η εποχή που θα μας αναγκάζουν να τα αγοράζουμε. Αλλά όσο δεν έχει έρθει ακόμα αυτή η εποχή, μπορώ να βγω - όσο γίνεται - από όλο αυτό το ηλίθιο παιχνίδι που λέγεται "δούλευε γιά να αγοράσεις προϊόντα και υπηρεσίες που δεν χρειάζεσαι".

* * * *
[*] Ίσως κάποιος σκεφτεί "αν δεν είχες το ίντερνετ ρε φίλε, δεν θα μπορούσες να τα γράψεις αυτά". Ε και; Ποιός τα χρειάζεται πραγματικά αυτά που γράφω; Τι χρήσιμο παράγουν αυτά που γράφω;
ΟΚ, τα έγραψα γιά δικούς μου λόγους, γιά να έχω τις σκέψεις μου κάπως πιό συστηματοποιημένες σε γραπτό κείμενο - αντί γιά το χάος μέσα στο κεφάλι μου.
Αλλά στην τελική, θα μπορούσα να είχα καταγράψει τις σκέψεις μου σε χαρτί. Είτε σε υγρό πηλό. Είτε να τις είχα σκαλίσει σε πέτρες. Το αποτέλεσμα θα ήταν το ίδιο.
Αυτά που γράφω δεν έχουν καμμία ιδιαίτερη αξία γιά άλλον εκτός από μένα. Συνεπώς δεν χρειάζεται και κανένα ίντερνετ γιά να καταγραφούν.

Το ίντερνετ θα ήταν όντως χρήσιμο γιά την εύκολη και δωρεάν διάδοση της ανθρώπινης Γνώσης. Αυτό θα αποτελούσε όντως χρήσιμη καινοτομία. Αλλά μιά και μοναδική (οποιαδήποτε) φωτό με κώλους διαβάζεται / διαδίδεται περισσότερο από όλα τα επιστημονικά συγγράμματα που έχει παράγει το ανθρώπινο γένος συνολικά. Δεν μπορείς να χαρακτηρίζεις κάτι σαν χρήσιμο όταν το 99,99999999% της χρήσης του αφορά σκουπίδια.
Αν μας ενδιέφερε όντως η διάδοση της ανθρώπινης Γνώσης, θα ήταν πιό οικονομικό να κουβαλάμε τους επιστήμονες μας στα χέρια από τόπο σε τόπο. Σε σύγκριση με τα υπόλοιπα έξοδα γύρω από το ίντερνετ, το να τους κουβαλάμε στα χέρια θα ήταν άπειρα πιό φτηνό.