Αναλφαβητισμός

Πριν μερικές βδομάδες έγραψα αυτό για την πηχτή αμορφωσιά γύρω μας.

Πριν μερικές μέρες βγήκε μια έκθεση του ΟΟΣΑ που έλεγε ότι στους ενήλικες οι δεξιότητες της καθημερινής ζωής μειώνονται.

 

Όλο και λιγότεροι άνθρωποι είναι ικανοί να αλλάξουν μια λάμπα, να ισιώσουν ένα σωληνάκι που στράβωσε, να επιδιορθώσουν ένα ποδήλατο ή μια σπασμένη καρέκλα. Ο ΟΟΣΑ λέει ότι δεν μειώνονται μόνο οι χειρωνακτικές δεξιότητες. Η κατανόηση κειμένου, η σαφής ομιλία (η ικανότητα να εκφράζεις τα αισθήματα και τις σκέψεις σου), η ικανότητα για απλές λογικές αλληλουχίες - αν ισχύει το Α τότε δεν θα ισχύει το Β, μειώνονται επίσης. 

 

Να μη μιλήσω για "πολύπλοκα" πράγματα όπως το συνταξιοδοτικό σύστημα μιας χώρας, οι κανόνες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι βασικές λειτουργίες του οργανισμού σου κλπ κλπ κλπ.

 

Όλο και λιγότεροι κατέχουν όλο και λιγότερα. Το κυριότερο: Απολύτως κανένας δεν αισθάνεται την έλλειψη. Το αντίθετο. Αν πεις σε κάποιον ότι είναι αμόρφωτος χοντρομαλάκας θα θεωρηθεί ότι του κάνεις μπούλιγκ και θα φας cancel.

Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας υπάρχει τόση πολλή Πληροφορία, διαθέσιμη για τόσους πολλούς. 

Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας υπάρχουν τόσοι πολλοί αναλφάβητοι που δεν ξέρουν πως λειτουργεί ο κόσμος γύρω τους.

 

Στον Μεσαίωνα ήξερες ότι ο Θεός σου έστειλε μια αρώστια για να σε τιμωρήσει. Δεν ήταν επιστημονικά σωστό (με τα σημερινά κριτήρια της επιστήμης), αλλά ήταν μια Γνώση για το πως λειτουργεί ο κόσμος σου. Πόσοι ξέρουν σήμερα το πως λειτουργεί ο κόσμος τους;

Βγαίνουν εντελώς μπανάλ κέιμενα / βίντεο στα σόσιαλ που εξηγούν με απλό τρόπο το πως λειτουργεί το Α ή το Β. Απλά, αυτονόητα πραγματάκια, γνωστά εδώ και 10ετίες. 

Αντί η ανακοίνωση του Αυτονόητου να αντιμετωπίζεται συγκαταβατικά, όλα αυτά έχουν διθυραμβική αποδοχή. Λες και πρόκειται για μια τεράστια αποκάλυψη.

Κάτω από το Αυτονόητο βλέπεις 5.673 σχόλια στο στυλ "μπράβο, μας άνοιξες τα μάτια, αυτό πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία".

ΜΑΛΑΚΙΕΣ, χοντρές μάλιστα. Αν σου άνοιξε τα μάτια μεγάλε, τότε γιατί εξακολουθείς να φέρεσαι το ίδιο βλακωδώς όπως πριν; 

Όσο για τα σχολεία, εσύ πρώτος θα έβγαινες στα κάγκελα να ουρλιάξεις "για τα παιδιά μας" αν τα σχολεία αποφάσιζαν να διδάξουν κάτι πραγματικά επαναστατικό. Όπως π.χ. το να μην τρως κρέας. Είτε το να μην γίνει το παιδί μάνατζερ αλλά μηχανικός στα καράβια.

* * *

Δεν έχει "φανεί" ακόμα στην συλλογική συνείδηση, αλλά ο καιρός των σόσιαλμηδια έχει περάσει. Θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν και να έχουν δισεκατομμύρια χρήστες, αλλά ο ρόλος τους θα είναι εντελώς διαφορετικός.

Το καινούργιο εργαλείο - και πιστεύω το τελευταίο πριν την τελική κατάρρευση - είναι η τεχνητή νοημοσύνη, η ΑΙ.

 

Όπως έχω γράψει και ξαναγράψει, οι φιλοσοφικές πομφόλυγες περί ΑΙ είναι εντελώς αδιάφορες. 

Να κι αν έχει "συνείδηση" (ότι και να σημαίνει αυτό), να κι αν δεν έχει. 

Να κι αν είναι "ανώτερη" (ότι και να σημαίνει αυτό) από τον άνθρωπο, να κι αν δεν είναι. 

Το ίδο αδιάφορα είναι το αν παίζει καλό σκάκι, το αν κάνει σωστές διαγνώσεις καρκίνου και το αν μπορεί να μας παραπλανήσει με deepfake.

Μόνο ένα πράγμα μετράει σε ότι αφορά την ΑΙ: Το σε ποιον ανήκει!

Το μέλλον μπορείς να το δεις καλά κρυμμένο στις χριστουγεννιάτικες διαφημίσεις των κινητών. Όλα (γιατί άραγε; ) τα καινούργια κινητά έχουν ενσωματωμένη μια ΑΙ. Αργά ή γρήγορα όλοι θα έχουμε μια ΑΙ στο χέρι μας, θέλουμε δεν θέλουμε. 

 

Η καταστροφή βρίσκεται στο ότι κανένας δεν μπορεί να χειριστεί μια ΑΙ. Ούτε καν εγώ που είμαι ειδικός. Πόσο μάλλον οι αναλφάβητοι που αναφέρω πιο πάνω - δλδ το 90% των ενηλίκων, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ.

Πως χρησιμοποιεί μια ΑΙ στο κινητό του ένας αναλφάβητος; Φυσικά, δεν ξέρει. 

Εδώ αναλαμβάνουν οι διαφημίσεις, μαζί με διάφορα promotion αρθράκια, να του δείξουν τι ακριβώς μπορεί να κάνει.

 

Από τις γκόμενες η ΑΙ χρησιμοποιείται για να απαντήσει στο 4.000 ετών ερώτημα "τι να φορέσω σήμερα".

Από τις μη-γκόμενες, η ΑΙ χρησιμοποιείται για να απαντήσει στο ερώτημα "τι να μαγειρέψω, τι να φάω σήμερα".

Οι γκόμενοι χρησιμοποιούν την ΑΙ για να απαντήσουν στο ερώτημα "πως να βρω γκόμενα να πηδήξω"

Οι μη-γκόμενοι χρησιμοποιούν την ΑΙ για να απαντήσουν στο ερώτημα "πως να γίνω πλούσιος γρήγορα, χωρίς να έχω ικανότητες και χωρίς να δουλέψω".

Σύμφωνα με τις στατιστικές της ίδιας της google, αυτές ακριβώς είναι οι 4 δημοφιλέστερες ερωτήσεις που έγιναν στην ΑΙ τον τελευταίο χρόνο.

Σε συνδυασμό με τον καθολικό αναλφαβητισμό, την απουσία (ανικανόητα πλέον) κριτικής σκέψης, την μαζικότητα του όχλου, οι απαντήσεις της ΑΙ - δηλαδή τα συμφέροντα του ιδιοκτήτη της - γίνονται Νόμοι. Μια καινούργια πραγματικότητα γεννιέται. 

 

- Δεν χρειάζεσαι πλέον την καθολική παρακολούθηση του Μεγάλου Αδερφού.

- Δεν χρειάζεσαι την λογοκρισία μιας χούντας.

- Δεν χρειάζεσαι μηχανισμούς καταστολής, αφού κανένας δεν αμφισβητεί την κυριαρχία σου.

- Δεν χρειάζεσαι την παραπληροφόρηση / προπαγάνδα των ΜΜΕ. Τα deepfake είναι αδιάφορα.

- Δεν χρειάζεσαι την χειραγώγηση της κοινής γνώμης (παράπλευρη απώλεια: τα σόσιαλμηδια παύουν να έχουν τον σημερινό τους ρόλο).

Το 99% του ανθρώπινου είδους ΛΑΧΤΑΡΑΕΙ ήδη να πάρει απαντήσεις από την ΑΙ για το πως να ντυθεί, τι να καταναλώσει, σε ποια μέρη να πάει, τι να φάει, πως να διασκεδάσει, τι φάρμακα να πάρει, πως να χειριστεί τα οικονομικά του, πως να φερθεί στα σεξουαλικά του.

Οι απαντήσεις της ΑΙ φυσικά και δεν εξαρτώνται από κάποιο αντικειμενικό / επιστημονικό κριτήριο. Οι απαντήσεις της ΑΙ εξαρτώνται από τα συμφέροντα του ιδιοκτήτη τους και μόνο.

 

Και όταν η ΑΙ σου λέει ήδη τι να φας, τι να αγοράσεις και ποιο εμβόλιο είναι χρήσιμο για την υγεία σου, γιατί να μην σου πει και ποιον να ψηφίσεις είτε ποιον να σκοτώσεις με τα χέρια σου;

Με τον Terminator πιστέψαμε ότι η ΑΙ είναι ένα ατσάλινο ρομποτικό πόδι που τσακίζει ένα ανθρώπινο κρανίο.

Με το Matrix πιστέψαμε ότι η ΑΙ είναι μια εικονική πραγματικότητα που ελέγχει το - αχ, τόσο πολύτιμο - μυαλό μας.

Τελικά, αυτά ήταν τα αισιόδοξα σενάρια.